Update 02.12.2024
Op dit moment is men bezig met het waterdichtmaken van de kanaalbodem. SteinLokaal toont een heldere terugblik en overzicht van toekomstige werkzaamheden.
Update 29.10.2024
Het Julianakanaal blijft nog gesloten voor de scheepvaart tot april volgend jaar. Ondernemers die extra kosten maken door omwegen en omzetverlies lijden, hoeven dus niet op een eerdere oplevering te rekenen. Rijkswaterstaat en hoofdaannemer Van den Herik zijn positief en houden zij vast aan de deadline, met geen vertragingen in zicht.
In de afgelopen maanden waren er enkele spannende momenten, zoals periodes van hoogwater en een schip dat vast kwam te zitten bij de stuw in Borgharen, waardoor de scheepvaart tijdelijk moest worden stilgelegd.
Cruciaal voor de heropening is het aanbrengen van een kleilaag die de bodem waterdicht maakt en daarmee het kanaal beschermt tegen lekkages. Deze laag wordt afgedekt met een grindlaag en daarbovenop een laag breuksteen, waarmee een uiterst solide waterafdichting ontstaat.
Als het kanaal eenmaal gevuld en getest is, zal de damwand bij Berg aan de Maas worden verwijderd en kan de scheepvaart worden hervat. Daarna volgen nog herstelwerkzaamheden, zoals het opknappen van jaagpaden en het planten van nieuwe bomen.
Foto boven: werkzaamheden in oktober (Rijkswaterstaat embedded)
Update 25.09.2024
De afsluiting van het Julianakanaal heeft tot nu toe geen grote problemen opgeleverd, dankzij de aanpassingsbereidheid van schippers en transportbedrijven. Toch maken die zich zorgen over de langere omwegen en hogere kosten. De industrie merkt nog geen problemen, maar schippers en experts waarschuwen dat mogelijk hoog water in de winter voor problemen zou kunnen zorgen.
Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van wegtransport, wat zorgt voor meer CO₂-uitstoot en drukte op de wegen. Planners moeten creatief zijn om de lading goed te vervoeren, maar de extra kosten komen uiteindelijk bij de klant terecht. Binnenkort komt er een eerste onderzoek naar de economische gevolgen voor bedrijven.
+ Lees artikel over de ervaringen door de afsluiting in De Limburger van 25.09.2024 ⇢
Foto onder: Vanaf de brug in Berg aan de Maas, kijkend richting Stein (foto Wim Hanssen 24.09.2024)
Vanaf de brug in Berg aan de Maas, kijkend richting Born (foto Wim Hanssen 24.09.2024)
Update 16.09.2024
Het Julianakanaal wordt verbreed en verdiept, zo zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat de Maasroute ook in de toekomst een vaarroute van formaat blijft. Rijkswaterstaat stuurt regelmatig een digitale nieuwsbrief met daarin de laatste ontwikkelingen en meer uitleg over de werkzaamheden. Zo is er in de laatste nieuwsbrief te lezen hoe de dam waterdicht gemaakt wordt.
Uitgedacht van A tot Zinkstuk
Om het Julianakanaal veilig te verbreden en te verdiepen, leggen ze een deel van het kanaal droog. Daarvoor creëren ze een tijdelijke dam. Om die dam tot aan de kanaalbodem volledig waterdicht te krijgen, zijn er zinkstukken geplaatst: grote, waterdichte matten van onder andere geotextiel en wilgenhout. Dit technische vakwerk kun je wel toevertrouwen aan Izaak Scherpenisse en het ervaren team van aannemer Van den Herik Sliedrecht.
Lees verder op website Rijkswaterstaat ⇢
Update 28.08.2024
Ter hoogte van Berg aan de Maas is het Julianakanaal nu afgesloten en kan het werk beginnen. Foto's met dank aan Yvonne Hubens.
Update 09.08.2024
De verruiming van het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en Born blijkt veel duurder uit te vallen dan oorspronkelijk berekend: 179 miljoen euro in plaats van het aanvankelijke budget van 55 miljoen euro, zo meldde minister Madlener (PVV) van Infrastructuur en Waterstaat aan de Tweede Kamer. De hogere kosten zijn onder meer het gevolg van de noodzaak om een robuustere, maar duurdere techniek te gebruiken om het kanaal waterdicht te maken en de extra inzet van materiaal en arbeid tijdens de winterperiode.
De werkzaamheden, die a.s. maandag 12 augustus officieel beginnen, omvatten onder andere de aanleg van een tijdelijke dam en vier buisleidingen om de watervoorziening van omliggende bedrijven, zoals het Chemelot-complex, te waarborgen. Ondanks de aanzienlijke kostenoverschrijding zijn er volgens de minister nog risico’s op verdere tegenvallers. Een second opinion over de aanpak is in de maak, maar zal de werkzaamheden niet vertragen.
Het project, dat deel uitmaakt van de Maasroute met een totaalbudget van 964 miljoen euro, moet uiterlijk in april 2025 voltooid zijn. De route wordt aangepast voor grotere schepen, maar zorgt ondertussen voor hinder, met name rond enkele sluizen. Er komt geen aanvullende financiële compensatie voor bedrijven, wat naar verwachting tot juridische stappen van Chemelot zal leiden.
Foto onder: Mark Ahsmann/wikimedia
Update 7 juni 2024
In tegenstelling tot hetgeen eerder werd aangekondigd, gaat het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en Born al vanaf 12 augustus dicht. Daarmee hoopt Rijkswaterstaat te profiteren van betere weersomstandigheden waardoor het werk in het voorjaar van 2025 afgerond zou kunnen zijn.
Update 29 maart 2024
Een aanzienlijke vertegenwoordiging uit het Limburgse bedrijfsleven en de politiek heeft donderdag 28 maart uitgebreid overlegd met minister Harbers over de sluiting van het Julianakanaal. Vooral de mogelijke gevolgen ervan stonden centraal. Ze zijn het er allemaal over eens dat veiligheid en economie nauw samen moeten gaan. Het besluit om het kanaal droog te leggen staat al vast, volgens de minister. Hij heeft toegezegd alles te zullen doen om alternatieve vaarroutes via Antwerpen open te houden.
Vanaf oktober zal het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en Born zeker tijdelijk worden gesloten. De exacte duur is niet bekend. Maar met een dubbele ploegendienst zouden ze het project misschien in enkele maanden kunnen voltooien. Er komt nog een grondige risicoanalyse en potentiële knelpunten worden in kaart gebracht. .
Mocht het echt uit de hand lopen, bijvoorbeeld door langdurige hoogwaterstanden of stakingen door Belgische sluiswachters, dan kunnen bedrijven in de problemen komen. De minister erkent de ernst van de situatie en de impact van de drooglegging, terwijl hij benadrukt dat technisch gezien geen andere oplossing mogelijk is. Hij is bereid om met de getroffen ondernemers te praten over mogelijke compensaties. Echter, dit is gebonden aan bepaalde regels. Hij heeft echter wel goed geluisterd naar de zorgen van de ondernemers.
Wat de toekomst betreft met betrekking tot de afsluiting? Dat blijft afwachten. De minister wil niet speculeren over mogelijke scenario's.
Update 28 maart 2024
Een zware Limburgse delegatie, waaronder afgevaardigden van het industriecomplex Chemelot, werkgeversorganisatie LWV en provinciale en lokale politici, begeeft zich donderdag 28 maart naar Den Haag om met VVD-minister Mark Harbers van gedachten te wisselen over de voorgenomen langdurige afsluiting van het Julianakanaal. De verwachtingen over de uitkomst zijn niet hooggespannen, maar niet geschoten is altijd mis.
De Limburgers verlangen naar een transparante dialoog, gezien de tot dusverre gesloten communicatie over de situatie. Prangende vragen over de definitieve status van het kanaal en de mogelijkheid tot gedeeltelijke openstelling worden aangekaart. Daarnaast heerst er bezorgdheid over de aansprakelijkheid bij eventuele stakingen van Belgische sluiswachters op de voorgenomen omleidingsroute via Antwerpen, die voor aanzienlijke economische schade kunnen zorgen.
De kritiek op minister Harbers neemt toe, met beschuldigingen van incompetentie en dreigementen met juridische acties. Het uitbreidingsproject van het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en Born staat onder druk na problemen met een bouwkuip. Onderzoeksbureau Ecorys heeft de kosten voor omleidingen en extra scheepvaart op miljoenen per maand geschat, wat de noodzaak voor een doordachte oplossing onderstreept.
20 maart 2024
Het Julianakanaal gaat vanaf oktober 2024 voor een flinke tijd dicht tussen Berg aan de Maas en Born, zegt Rijkswaterstaat. Ze moeten daar een stuk van zo'n vier kilometer droogleggen om een kapotte bouwkuip te verwijderen. Die heeft geleid tot een reeks problemen en uitdagingen.
Voorgeschiedenis
In 2022 begon Rijkswaterstaat met omvangrijke werkzaamheden op dit traject van het Julianakanaal, een drukke route voor schepen tussen havens in Nederland, België en Frankrijk. Maar vorig jaar in februari kwamen ze tot stilstand omdat er door een gat in de damwand water in de bouwkuip liep. Dat betekende dat daar wekenlang geen scheepvaartverkeer mogelijk was.
Nu is de damwand hersteld en geldt er ook nog steeds een snelheidsbeperking voor schepen, maar het is nog steeds niet veilig. Volgens Rijkswaterstaat zijn er sinds eind september al acht incidenten geweest in het versmalde deel van het kanaal. Ook lekt er nog steeds water in de natuur rond de Kingbeek. Dat kan flinke schade veroorzaken. Daarom moet die hele bouwkuip eruit.
Impact tijd en route
Het kanaal wordt tussen Berg aan de Maas en de sluis in Born drooggelegd. Rijkswaterstaat denkt dat ze in oktober kunnen beginnen met de klus. Afhankelijk van het weer kan dat tot april of mei 2025 duren.
De werkzaamheden gaan een flinke impact hebben op de scheepvaart. Bijkomend risico is dat de keersluis Limmel, net ten noorden van Maastricht, op de omvaarroute via Antwerpen naar Rotterdam ligt. Als die sluis dicht moet vanwege hoog water of een storing, dan is de enige route richting Antwerpen/Rotterdam niet te gebruiken.
Werkzaamheden A2
Daarbij komt ook nog dat in diezelfde tijd rigoreuze werkzaamheden plaats vinden op de A2. Tussen knooppunten Kerensheide en Vonderen wordt de autoweg met een extra rijbaan verbreed. Daar wordt dan veel langzaam rijdend verkeer en ook fileverkeer verwacht. Dus eventueel alternatief vervoer van scheepvaart naar vrachtverkeer kan daar nog meer roet in het eten gaan gooien.
Bedrijfsleven
Het Limburgse bedrijfsleven voelt zich echt in de steek gelaten en flink benadeeld door die aankondiging dat het Julianakanaal tussen Berg aan de Maas en de sluis in Born dichtgaat. De Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) zegt dat het kanaal gedurende dat half jaar ook deels open had kunnen blijven als Rijkswaterstaat niet voor de goedkoopste optie had gekozen. Berekeningen wijzen uit dat de schade kan oplopen tot wel 100 miljoen euro.
+ Foto boven: Jan Smeets, 2018 aanleg passeervak Julianakanaal nabij Elsloo. Meer info ⇢
