100 jaar vrouwen in de Nederlandse politiek
- Afbeeldingen | Bronnen ©: Nationaal Archief, Rob Bogaerts, Anefo 1984 / wikimedia Spaarnestad Photo SFA001003186 licentie CC BY-SA 3.0 NL.
Op bovenstaande foto uit 1984 zien we Tweede Kamerleden Ria Beckers, Ina Brouwer, Ien Dales, Elske ter Veld en Jeltje van Nieuwenhoven.
Sinds 1917 mogen vrouwen in Nederland zich verkiesbaar stellen en sinds 1919 krijgen zij ook actief stemrecht. Welke vrouwen hebben de afgelopen 100 jaar een belangrijke rol gespeeld in de Nederlandse politiek?
Wat nu vanzelfsprekend lijkt, was ruim 100 jaar geleden een enorme doorbraak in de strijd voor gelijke rechten. Nu kijken we terug op een eeuw vol pioniers, strijdlust, trage vooruitgang en indrukwekkende successen.
De geschiedenis begint bij Suze Groeneweg, de onderwijzeres uit Rotterdam die in 1918 als eerste vrouw in de Tweede Kamer kwam – nog vóórdat vrouwen mochten stemmen! Ze bleef twintig jaar actief namens de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij, een voorloper van de PvdA) en werd een symbool van volharding en gelijkheid.
Carry Pothuis-Smit werd voor diezelfde SDAP op 23 maart 1920 de eerste vrouw in de Eerste Kamer.
Op de foto: Suze Groeneweg (1875-1940)
De echte doorbraak kwam pas decennia later. In de jaren ’70, aangevuurd door de tweede feministische golf, groeide het aantal vrouwen in de politiek gestaag. Bekende namen als Hedy d’Ancona, Ien Dales en Els Borst brachten niet alleen andere onderwerpen op de agenda, maar ook een andere toon: socialer, opener, met meer oog voor mensen. Inmiddels is bijna 40 procent van de Tweede Kamerleden vrouw – een record.
Toch heeft Nederland, in tegenstelling tot veel buurlanden, nog steeds geen vrouwelijke minister-president gehad. Wel staan vrouwen tegenwoordig op sleutelposities in kabinet, parlement, gemeenten en provincies. De invloed is onmiskenbaar: thema’s als zorg, onderwijs en gelijke kansen zijn structureel onderdeel geworden van het politieke gesprek.
De toekomst? Die ligt open. Misschien bij de volgende verkiezingen met een vrouwelijke premier? Want, zoals Groeneweg honderd jaar geleden al zei: “Niet omdat wij vrouwen zijn, maar omdat wij mensen zijn, willen wij meedoen.”
- Laatste update op .