Skip to main content

HISTORIE

2021 watersnoodramp Zuid-Limburg, België en Duitsland

Foto boven: de Maas op 15 juli 2021 bij Elsloo, ter hoogte van 't Auwt Vaer. Rechts wordt normaliter jaarlijks Conincx Pop gehouden, nu is het een vergaarbak van bomen, takken en afval... vooral veel afval.

Watersnood Juli 2021

Maandag 19 juli heeft het hoogwater Limburg weer verlaten, op een enkele plek na. 

Wat betreft de Maas, hebben de buffers en vergrote uiterwaarden van de Maaswerken hun werk goed gedaan. Er was wel wateroverlast, maar het bleef binnen de perken; al zullen gedupeerden daar anders over denken. Maar het gebied is tenauwernood aan een ramp ontsnapt.

De beken en riviertjes in het heuvelland en in hun stromingsgebied richting Maas hebben de meeste problemen en schade veroorzaakt. De overheid is er nu van doordrongen dat ook hier de rivierlopen verbreed moeten worden en meer waterbuffers  aangelegd moeten worden. Want de klimaatverandering zorgt ervoor dat de regenbuien heviger worden en langer boven een klein gebied kunnen blijven hangen. Dus extreme regenval zoals in de tweede week van juli zal helaas niet beperkt blijven tot eens in de honderd jaar.

Ook in Valkenburg en omgeving is het grote puinruimen en het herstel begonnen. En nu begint dat andere moeizame gevecht: met verzekeraars en overheid om de schade vergoed te krijgen!
Toeristen worden opgeroepen om toch vooral hun vakantie in Limburg te komen vieren; niet de hele provincie heeft onder water gestaan!

Zaterdag 17 juli en zondag 18 juli heeft Midden- en Noord-Limburg de grootste moeite om een ramp te voorkomen. Maar het lukt op de meeste plaatsen om het water enkele centimeters onder de opgehoogde of geïmproviseerde dijken te houden. 
Helaas hebben veel dieren die in de uiterwaarden leven het niet gered. Een Galloway-rund van de uiterwaarden in Echt haalde het journaal: het dier werd 100 km meegesleurd en uiteindelijk in Brabant uit het water gered.

De donderdag en vrijdag geëvacueerde bewoners kunnen in de loop van het weekend naar hun huizen terugkeren. Publiek wordt verzocht de dijken niet te betreden omdat die uiterst kwetsbaar zijn. Ook een waarschuwing om niet het water in te gaan of door het Maaswater te lopen omdat dit vervuild is.
Getroffenen en hulpverleners irriteren zich aan de vele ramptoeristen en het nepnieuws op social media.

Ook in Valkenburg en omgeving is het grote puinruimen begonnen. Borgharen en Itteren hebben het droog gehouden, hetgeen betekent dat de Maaswerken hun nut hebben bewezen.

In Duitsland is het dodental opgelopen tot meer dan 160; in België zijn al meer dan 30 slachtoffers te betreuren. Het grote puinruimen is begonnen, al is het op plaatsen in Rheinland-Pfalz en de omgeving van Luik ook vaak een kwestie van slopen. Nu ook grote wateroverlast door hevige regenval in Zuid- en Oost-Duitsland, Oostenrijk en Italië.

Vrijdagavond 16 juli is het gat naast de dijk in Bunde gedicht. De bewoners kunnen weer terug naar hun huizen. Terwijl het water in Zuid-Limburg zakt, verplaatst het probleem zich naar Midden- en Noord-Limburg. Door het aanhoudend hoogwater worden daar dijken en kades aangetast en dreigt een catastrofe. In Maaseik staat de Maas tot aan de rand van de kademuur. In Roermond zijn duizenden inwoners geëvacueerd, in Venlo zelfs tienduizend! Alle 160 patiënten van het Venlo's ziekenhuis zijn naar andere ziekenhuizen verhuisd. 

Vrijdagmiddag is bij Voulwammes in Bunde een gat naast de dijk van het Julianakanaal ontstaan door kwelwater van de Maas dat door de druk onder het kanaal door wordt geperst en daar omhoog komt. Middels een NL-alert zijn de bewoners van Bunde, Voulwammes, Brommelen en Geulle gesommeerd het gebied te verlaten omdat het hele gebied kan overstromen.

Vrijdagochtend 16 juli heeft de Maas haar hoogste stand - in 100 jaar ! - bereikt nabij Elsloo, laat de Veiligheidsregio Zuid-Limburg weten. Het waterpeil zakt in zuidelijk Zuid-Limburg. Dat geldt voor de hoogwaterpiek in de Maas, maar ook voor Meerssen en Valkenburg.

Donderdagavond 15 juli heeft burgemeester Leurs besloten om de inwoners van Maasband, Meers, Veldschuur en de straten Veerweg, Schoorvoetpad en Berger Maasstraat in Berg a/d Maas preventief te evacueren. Volgens de regionale prognoses behoren deze plaatsen tot risicogebieden. De gebieden zullen waarschijnlijk niet overstromen, maar onbereikbaar worden doordat de toegangswegen overstromen. Nutsvoorzieningen kunnen dan uitvallen en ook hulpdiensten zullen Maasband dan niet meer kunnen bereiken. Het besluit tot evacuatie is genomen op basis van de huidige prognoses van de waterstand van de Maas en vanuit het oogpunt dat de veiligheid van inwoners te allen tijde voorop staat.

Inwoners wordt in eerste instantie gevraagd zelf een opvanglocatie te zoeken bij bijvoorbeeld vrienden familie of kennissen. Inwoners wordt verzocht vóór 24.00 uur het gebied verlaten. Voor inwoners die dit niet zelf kunnen regelen, zijn het MFC Berg a/d Maas en het MFC De Grous (voor inwoners Meers / Veldschuur) de opvanglocaties. De toegangswegen naar de geëvacueerde gebieden worden vervolgens afgezet en voorzien van beveiligers.

Vanwege de evacuaties is inmiddels de noodverordening van toepassing in de gemeente Stein. Dit is gedaan om ‘ramptoerisme’ in de risicogebieden te voorkomen. Iedereen wordt verzocht niet naar deze gebieden te komen.

De gemeente houdt samen met betrokken veiligheidspartners en o.a. het Waterschap de situatie rond de ontwikkeling van hoog water continue en nauwgezet in de gaten. Via ons live blog informeren we iedereen over de laatste stand van zaken: www.gemeentestein.nl/nieuws/2021/07/15/live-blog-over-hoog-water

>> De watersnood in Limburg, van begin tot eind in De Limburger >>

>> Website Veiligheidsregio Zuid-Limburg met de actuele stand van zaken >>

>> Klik hier voor de actuele waterstand bij Elsloo >>  (en bedenk dat de normale stand ongeveer 33 meter boven NAP is.

>> Kijk op waterpeilen.nl voor actuele info en verwachte waterstanden >>

Hieronder dronebeelden van de situatie rond Elsloo, met dank aan R.S. 

 
Foto's hieronder van Guus Peters op 15.07.2021 in Elsloo bij Auwt Vaer, nabij Meers, bij Kasteelpark Elsloo en dronebeelden van R.S.
 
 

Duitsland en België

In Duitsland en België is de nood nog veel hoger. De deelstaten Nordrhein-Westfalen en Rheinland-Pfaltz en dan vooral de regio Keulen en Bonn, Eiffel, Moezeldal en vooral het Ahrdal zijn zeer zwaar getroffen. Door de aanhoudende regen en de daardoor aanzwellende rivieren zijn huizen ingestort en hele gebieden afgesneden van de buitenwereld. Veel dorpen werden overvallen door zogenaamde "flash floods" flash floods, waarbij het water lager gelegen gebieden heel snel overspoelt. In feite zijn het waterlawines. Bewoners zijn volledig verrast, binnen tien minuten kan het water twee tot drie meter stijgen.
De wateroverlast heeft uiteindelijk in Duitsland ca. 180 mensenlevens gekost en er worden nog mensen vermist.

Mensen zochten een veilig heenkomen op daken van huizen en in bomen. Stroom- en gas is voor honderdduizenden mensen afgesloten; soms is geen drinkwater meer voorhanden. Telefoon en mobiele netwerken werken niet meer.
De situatie is op plaatsen nog steeds zeer kritiek en wordt door getuigen de grootste ramp sedert de Tweede Wereldoorlog genoemd.

In België zijn de grootste problemen ontstaan in Namen, Luik en Verviers. Maar ook bijvoorbeeld in Lanaken, Maasmechelen en Maaseik was het bang afwachten. In Wallonië ongeveer dezelfde beelden als in Duitsland: ingestorte huizen, kolkende rivieren door dorpen en steden, verzakkende spoorlijnen, afgesloten stroom en gas, geen telefoon, evacuaties etc. Uiteindelijk zijn er ca. 40 doden te betreuren.

ZDF Hochwasser Spezial 15.07.2021


Oorzaak en gevolg

De oorzaak ligt onomstotelijk bij de klimaatverandering: lange droge en/of hete periodes worden afgewisseld met moessonachtige hoosbuien, hevig onweer of zoals nu, aanhoudende regenval waarbij in enkele dagen soms meer regen valt dan anders in bijna een heel jaar. Experts zeggen overigens dat de huidige situatie extreem is en misschien maar eens in de honderd jaar voorkomt.
 
Het gevolg is dat de bodem binnen de kortste keren verzadigd is, waterbekkens raken vol en lopen over, beken en rivieren zwellen aan en treden buiten hun oevers. De Maas kan al dat water van de zijrivieren ook niet meer hebben omdat zij vooral gevoed wordt door water uit het hooggelegen stromingsgebied in België en Noord-Frankrijk. Riolen kunnen de watermassa in de bewoonde gebieden ook niet aan en dus stroomt alles naar de laagstgelegen gebieden, zoals bijvoorbeeld Valkenburg en delen van Heerlen. Dat de mens steeds meer tuinen en parkeerplaatsen bestraat werkt ook niet echt mee. 
 
contactsheet storm water klein

Foto boven: het centrum van Valkenburg op 15 juli 2021 (wikipedia)

Financiële ondersteuning getroffenen

Giro 777 heeft meer dan 10 miljoen aan giften ontvangen van betrokken Nederlanders voor getroffen Limburgers. Met dit bedrag wil het Nationaal Rampenfonds daarom aan alle ernstig getroffen huishoudens eenmalig maximaal 1.000 euro schenken. Inwoners kunnen een aanvraag voor de gift indienen via de website van BsGW. Er zijn twee criteria om in aanmerking te komen voor deze gift.

Deze voorwaarden zijn:
1. Het gaat om een huishouden met een woning gelegen in een bij de gemeente als ondergelopen bekendstaande straat, of deel van een straat. Het aanvraagformulier is dus NIET bedoeld voor een onderneming of bedrijf.
2. Er moet sprake zijn van behoorlijke schade als gevolg van overstroming/ wateroverlast op minimaal plinthoogte. Het gaat dan om schade in woonvertrekken op de begane grond. Schades aan kelder, berging en/of tuin vallen dus niet onder deze regeling. Bij eventuele objectcontrole moet dit aangetoond kunnen worden.

Voldoet jouw huishouden aan deze twee criteria? Vul dan het aanmeldformulier in door middel van onderstaande link. Dit kan van 6 augustus tot en met 16 augustus 2021.

Aandachtspunten:
• Er kan maar één aanvraag per adres ingediend worden. Meerdere aanvragen van één adres kunnen leiden tot uitsluiting
• Bij twijfels over de aanvraag, kan de woning door de gemeente worden gecontroleerd.
• Met het indienen van de aanvraag stemmen getroffenen ermee in dat ingevulde gegevens (adresgegevens, e-mailadres, telefoonnummer en IBAN-nummer) gebruikt mogen worden voor dit proces.
• Mochten er in totaal meer dan 8.000 aanvragen aan huishoudens worden toegekend, dan bestaat de mogelijkheid dat een lager bedrag dan € 1.000 per huishouden uitgekeerd.

Vrije gift
Deze gift is belastingvrij en wordt niet meegerekend als inkomen. Ook de gemeente telt een door het rampenfonds toegekende gift niet mee bij het totaal van ontvangen giften voor mensen in een bijstand- of vergelijkbare situatie.
Denk je, na het lezen van de voorwaarden in aanmerking te komen voor een gift van het Nationaal Rampenfonds? Dien dan hier een aanvraag in >> 


Natuurgebieden afgesloten vanwege hoogwater

Vanwege hoogwater sluiten Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer verschillende natuurgebieden langs de Maas tussen Thorn en Maastricht, en rond de Maasplassen bij Stevensweert (Molenplas), Ohé en Laak en Thorn (Koningssteen) dit weekend af voor bezoekers. Dit gebeurt uit voorzorg, als het water zakt wordt de situatie opnieuw bezien. Nu de terreinen volstromen met water, blijft er steeds minder ruimte over voor de aanwezige grote grazers en talloze andere dieren. Zeker nu veel mensen in Coronatijd ontspannen in de natuur, wordt het dan té druk. Dat kan tot leiden tot stressvolle situaties bij de dieren waardoor ze onvoorspelbaar gedrag richting bezoekers kunnen vertonen.

De Grensmaas is het leefgebied van vele soorten dieren, zoals reeën, wilde zwijnen, hazen en konijnen, maar er lopen ook grote grazers. Vanwege het hoge water zijn de dieren gevlucht naar hogere delen van het natuurgebied waar ze dicht op elkaar staan en gevoelig zijn voor verstoring. Het is belangrijk om dit leefgebied te beschermen en de dieren rust te gunnen. Het is daarom niet gewenst dat er ook nog recreanten komen. Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer vragen mensen daarom begrip voor deze maatregelen en de dieren hun rust te gunnen.

Verplaatsen grote grazers
De meeste grote grazers hebben al vaker hoogwater meegemaakt en maken zich er niet druk om. Ze zoeken in de uiterwaardennatuur de laatste droog gebleven, hoge randen en koppen op. Meestal doen ze dit uit eigen beweging en soms met een beetje hulp van de beheerders. Boswachters en vrijwilligers zijn al een paar dagen in de weer om kuddes Konikpaarden en Galloway-runderen uit enkele oevergebieden van de Grensmaas te verplaatsen naar veiligere hoger gelegen delen. De paarden en runderen staan nu op een veilige plek met voldoende voedsel. Onze boswachters en vrijwilligers houden de dieren goed in de gaten.

Bron en foto's: Natuurmonumenten

 

Januari 2021

Foto Guus Peters boven: een blik op de Maas vanaf uitkijkpunt Op de Berg in Elsloo, eind januari 2021

Hieronder een foto van de weg van Elsloo naar Oud-Geulle op zaterdag 30 januari 2021. De Maas is weer buiten haar oevers getreden, maar dat zorgt nu, na de Maaswerken  alleen voor overlast en niet tot echte schade zoals voor het laatst in de 80-er en 90-er jaren. "De Maas is nu weer een echte rivier" concludeert een van de vele kijkers. Foto Ermindo Armino in De Limbruger (embed)

De Maas is een rivier die sterk reageert op neerslag in de Belgische Ardennen en Noord-Frankrijk. Bovendien is de rivier relatief kort, hetgeen tot gevolg heeft dat het water Nederland binnen enkele uren bereikt. Veel regen in Frankrijk en België kan in korte tijd zorgen voor hoogwater in de Maas. 

De Maas in Limburg stijgt sneller dan vrijdagochtend 29 januari 2021 werd verwacht. Vrijdag begon met een stroomafvoer van 1350 kuub bij Maastricht, en Rijkswaterstaat verwachtte een geleidelijke stijging naar 1400 tot maximaal 1750 kuub komende zondag. Maar het gaat sneller, laat Rijkswaterstaat vrijdagavond weten. Rond 22.00 uur bedroeg de stroomsnelheid al ruim 1600 kuub, en de komende 36 uur blijft de afvoer rond de 1750 kuub schommelen.
Dat heeft alles te maken met de regen in het stroomgebied van de Maas en de smeltende sneeuw in de Ardennen. In een aantal zijrivieren In België is een tijdelijke topstand bereikt, maar de Ourthe en de Lesse stijgen nog. Dat leidt tot een hogere topstand dan vrijdagochtend was voorzien.

Volgens de nieuwste prognose van Rijkswaterstaat zet in de loop van zondag een geleidelijke daling in tot 1500 kuub. Maar de dienst waarschuwt dat afvoeren lager dan 1000 kuub tot midden volgende week niet te verwachten zijn. Bron: De Limburger 29.01.2021 Lees verder >

Hier kunt u de actuele waterstanden volgen »»  

Hoogwater Maas 2010 © Foto Gemeente Stein

Foto Gemeente Stein

Tegenwoordig wordt de waterhoogte van de Maas gemeten bij peil Sint Pieter. In de gemeente Stein rekenen we dat om naar de waterstand bij Elsloo. Op het moment dat er hoogwater is, is er een regionaal informatienummer waar inwoners terecht kunnen met vragen. Voortaan wordt ook alle informatie over hoogwater Maas door de gemeenten, Rijkswaterschap en Waterschap Roer en Overmaas gezamenlijk naar buiten gebracht.

Download folder hoogwater Stein 2011 Daarin informeert de gemeente bewoners over wat zij kunnen doen bij dreigende waterstanden in de Maas.
Vragen en antwoorden over hoogwater Stein

Na het laatste hoog water in 2011 zijn de gemeenten Eijsden-Margraten, Maastricht, Meerssen, Stein en Sittard-Geleen, samen met Rijkswaterstaat en het Waterschap Roer en Overmaas, om tafel gegaan en hebben de communicatie op elkaar afgestemd. Er is gezamenlijk informatiemateriaal gemaakt en de processen in hoogwatertijd zijn beter op elkaar afgestemd. De informatie tijdens hoogwater wordt nu gecoördineerd in het Meld- en Coördinatiecentrum van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg in Maastricht. De Maasgemeenten gebruiken die centrale informatie vervolgens om eigen inwoners te informeren. Ook voor de pers komt er een centraal informatienummer. Dit levert tijdswinst op en alle overheden gebruiken dezelfde informatie.

  • Laatste update op .
Laat reactieformulier zien