22. Nicolas Maximilien Edmond Joseph Graaf D’Arberg, markies de  Triceres, Graaf Bruay et de Fresin, Baron d’Elsloo en Helmond, de la  Rochette en d’Ollignies.

Nicolaas Maximilien Graaf D’Arberg-Valengin (1691-1767) breidde het geslacht de D’Arbergs in twee fasen flink uit. Hij trouwde de eerste keer met Anna Rebecca Gravin Fuger de Kirchberg (1669-1731)  in 1715 in Luik. Hier kreeg hij minstens 6 kinderen mee.

1  Isabelle Francoise d’Arberg de Valangin  1716
2  Antoinette Claire Cecile d’Arberg de Valangin 1718
3  Charles Maximilien Albert Nepomucene d’Arberg de Valangin 1724
4  Olympe Felecite d’Arberg de Valangin  1727
5  Clement Auguste d’Arberg de valangin 1728
6  Thomas Francois d’Arberg de Valangin 1730

Een dochter van hun heette dus ook  Olympe. Naar zijn vrouw en zijn dochter werden twee weerden in de beemden onder Elsloo genoemd. De Olympe en Rebecca weerd.

In het gebied tussen Maas en Julianakanaal,  “in de baendj”,  lagen eens de Olympe en de Rebecca weerd.
(Foto Guus Peters)

Zijn tweede vrouw trouwde hij in 1733 dat was Henriette du Han de Martigny, geboren 1709. Zij sterft in 1742 bij de geboorte van hun vijfde kind.
1  Charles Alexandre d’Arberg de Valangin  1734
2  Antoinette Catherine Yolande d ‘Arberg de Valangin  1735
3  Nicolas Antoine d’Arberg de Valangin  1736 – 1813
4  Charles Marie d’Arberg de Valangin 1737
5  Marie hermine Claudine Henriette d’Arberg de valangin 1742

De derde van de tweede serie  kinderen is degene die de grootse van zijn geslacht en heer van Elsloo zal worden: Nicolas Antoine D’Arberg.
Nicolas Maximilien  trouwde overigens ook nog voor een derde keer op 02 12 1764 met Louise Gravin de Horion, gestorven 12/3-1782.

Kasteel Horion ligt in Grace Hollogne  vlak bij (vliegveld)  Luik. Han ligt in de Ardennen en Matigny onder Chimay in Noord Frankrijk.

De la Rochette (ligt bij  Chaudfontaine inde Ardennen)
Le château de la Rochette appartient depuis le 17 e siècle à la famille d'Arberg de Vallengin. A la Révolution française, la seigneurie de la Rochette se trouve classée parmi les biens nationaux. En effet, son dernier propriétaire, le comte Charles-Alexandre d'Arberg, avait été auparavant évêque d'Ypres.
Graaf de Bruary. 
.........La maison de SPINOLA conserva Le château et ses dépendances pendant 126 ans. GabrieL SPINOLA ayant été tué au siège de Douai en 1712 et ne laissant aucune descendance directe, ses héritiers se disputèrent âprement la possession de Bruay. Après un procès qui dura 18 ans, Le parlement de Paris l'adjugea en 1730 à NicoLas d'ARBERG qui le vendit quelques années plus tard au cadet de la famille de NEDONCHEL. Cette famille conserva le domaine jusqu'à la révolution.......

Mgr D’Arberg
Uit zijn tweede huwelijk had Nicolaas maximiliaan nog een zoon waar in Elsloo een straat naar is vernoemd, de Mgr D’Arbergstraat. Dit was de op 21 aug 1734 in Nijvel geboren Charles Alexader D’Arberg de Valangin. Eerst was hij priester in Tournai (Doornik), dan wijbisschop van Luik, Bisschop in Amyzon en tenslotte van 1785 tot 8 dec 1801 bisschop van Ieperen en tot 1809 Bisschop emeritus van Ieperen.  Hij was de  achttiende en laatste bisschop van Ieperen. Hij had connecties tot in de hoogste regeringskringen. Hij was echter meer thuis in het Luikse dan in Ieper. Van visiteren kwam dan ook bitter weinig terecht en ook hij kende de taal van de gelovigen (Vlaams) niet.  Ook de bisschop werd evenals zijn broer vooral geconfronteerd met de kerkpolitieke hervormingen van Jozef II en de perikelen van de Franse Revolutie. Bij de tweede Franse inval in april 1794 week hij uit naar Duitsland.
De bisschop had blijkbaar een band met Elsloo (of men wist gewoon niet waar men met hem op aan moest). Op 10 mei 1809  is hij gestorven en op 13 mei 1809 bijgezet in de grafkelder op het kerkhof van Elsloo. Hij rust daar nog steeds. Hij is over de Maas vanuit Namen per boot naar Elsloo vervoerd. De kerk van Elsloo bezit kelken die na zijn dood door zijn familie aan de kerk werden geschonken.

In de kelder onder deze grafkapel rusten de beenderen van Mgr D’Arberg.
(Foto Guus Peters)

Het regiment D’Arberg
De D’Arbergs hadden een eigen regiment , welk was opgericht door een broer van Nicolas Maximiliaan, Charles Antoine D’Arberg (1702-1768). De volgende Duitse tekst geeft de oprichting weer. (Delmond is natuurlijk Helmond).

Arberg: Karl Anton Graf v. A. und Valengin, Baron v. Noirmont, österr. Feldzeugmeister von ursprüngl. schweizer. Familie, geb. zu Delmond in den Niederlanden 1705, † 5. Febr. 1768 zu Brüssel. Er errichtete 1742 ein wallonisches Infanterie-Regiment, dessen Oberst und Inhaber er zugleich wurde. Mit dieser Truppe nahm er an den Schlachten von Dettingen und Nieuport Antheil. 1745 ward er Generalmajor. Beim Ausbruch des 7jähr. Krieges commandirte er ein Corps, ward 1757 Feldmarschalllieutenant und erhielt für die Bravour, mit der er vor Breslau am 22. Nov. 1757 das Centrum der feindlichen Stellung angriff und warf, das Theresienkreuz. Wichtige Dienste leistete er 1759 mit einem Corps wider die in Franken eingedrungenen Hessen und Hannoveraner. 1760 rückte er zum Feldzeugmeister auf. (bron: Wikepedia)

Miltary Maria Theresia Order :
D'ARBERG Graf von Valenzin Karl   RK   
Feldmarschalleutnant   
3.Promotion vom 4.12.1758.

23.  Nicolas Antoine Graaf d’Arberg , de Vallangin et Saint Empire.
1781 Beschrijving van Nicolas:
Sijne Excellentie den Hoogh Edelen Gebooren Heer NICOLAUS ANTHONIUS, Grave d'ARBERG, de VALLANGIN en van het Heyligh Rijk, Generaal ten diensten van Sijne Keyserlijke en Conincklijke Majesteyt, Colonel Proprietaris van den Regiment Dragonders van sijnen naam, Commandant der Stadt BERGHEN, Chambellan van Sijne voornoemde Keyserlijke en Conincklijke Majesteyt, etc. etc. wonende op sijn Casteel d'ALLIGNY.

Naar de plaats die aan de titel Saint Empire ten grondslag ligt kan men lang zoeken. Voluit is dit Saint Empire Romain, dat is het Heilige Roomse Rijk  (Duitsland en Oostenrijk) van 843-1806. Het Heilige Roomse Rijk was het eerste rijk, het Duitse Keizerrijk (1871-1918) was het tweede en het Nazi-rijk was het derde rijk.

Nicolas Antoine werd geboren in Nivelles (Nijvel) ten zuiden van Brussel en op 20 juli 1736 gedoopt in de kerk van St Jean, hij stierf in 1813. Hij zal uitgroeien tot de machtigste maar tevens de laatste echte kasteelheer van Elsloo.

Hij trouwde met  Francoise de Stolberg-Gedern (1756-1836). (Wederom iemand uit een zeer aanzienlijk geslacht. Een van haar voorouders was Juliana van Stolberg, de moeder van Prins Willem van Oranje Nassau.)

Zij kregen verschillende kinderen (minstens 5):
Ons zijn bekend:

Charles Philippe Alexandre, 1776-1814

Louise Caroline d'Arberg de Valengin,  1779-1852

Joséphine, Comtesse d'Arberg de Valengin 1786-1838

Gustave Adolphe d'Arberg de Valengin, 1787-1791

Félicité Caroline Honorine d'Arberg de Valengin,  1789-1860

Van de  laatste Josephine Philippine D’Arberg is bekend dat zij in 1804 met een koetsier uit Elsloo, Conrard Vlecken, een reis per koets vanuit Brussel naar Rome heeft gemaakt. Conrard heeft van de reis met “zijn gravin” een dagboek bijgehouden wat bewaard is gebleven. In een mengeling van Nederlands, Limburgs en Frans doet hij minutieus verslag. Op zich een uniek werk, want hij schrijft in de algemene spreektaal ( dus niet in ons  dialect),  zoals die  aan het einde van de 18e eeuw bestond.

Bladzijde 4 uit het boekje van Conrard Vlecken:

hierboven een pagina uit het originele boekje van Conrard Vlecken (klik er op voor vergroting) Uit de collectie van Streekmuseum Elsloo.

genen is een seer groute huberge en
daer veel vremde lijden louseren en
de stat Franfourt is eenne seer sone
stat en wel commisant en daer men
van alderhande nasion in vint ick
ben daer maer eenen dag in stil
in gewest maer het was op eenen
sondag daen ben ick mede-gevaren met
onse gravin ende gravinne van
Stalbergs (hij bedoeld hier D’Arberg)
dat wij de  heele stat van Franfourt
ront-gevaren sin so wel van bouten als
van binnen ende de wandelingen
ronter-om de stat sin
seer son ock wij sin dan vertrouken
den 1 october 1804 door Darstat op
Hijdelberg in de Dri Kunigen daer
wi gelousert waren het is noch al
een son houberge en de lijden sin
ock seer bileft ende stat Hijdelberg
is klen  maer sij is noch son dan
sijn wij vertrouken den 2 langs
den Eker tot in Korvoust daer
hebben wij gelousert het is maer
een slegte houberge ende dier wi
sin vertrouken de Hijlberon den 3

De Franssen kwamen en namen de macht over. (Afbeelding: wikipedia, embedded)

In 1794 komen de Franssen en er breken turbulente tijden aan. De goederen in Elsloo blijven tijdens de Franse overheersing echter hun eigendom. Wel verliezen ze alle Heerlijke rechten zoals de rechtspraak, banrechten etc. (Over Elsloo en het kasteel in de Franse tijd is ons nog weinig bekend).
Na de dood van Nicolas wordt het kasteel en landerijen in 1818 verkocht aan de familie de Geloes. Nicolas beschouwen we dan ook als de laatste echte feodale heer van Elsloo. De families na de Franse tijd kunnen we niet meer als zodanig beschouwen. Zij waren grootgrondbezitters en hadden geen heerlijke rechten. Zij hebben ook geen leenhulde meer aan een landsheer gebracht en een “blijde incomste” gehouden. Die tijden waren na de Franse tijd voorgoed voorbij.