Deel 42: Ut Ermsterveldj.
Afbeelding: ’t Ermsterveldj 1950
’t Ermsterveldj
Ermsterveldj is de nu gangbare naam voor het veld tussen de Lindebergstraat, de Schuthagerweg en de spoorlijn. Voor de aanleg van het spoor was dit veld veel groter. Tevens is Ermsterveldj maar een deel van het gebied, het hele veld kent meerdere benamingen. Deze namen zullen we nader toelichten.
Afbeelding: Het Ermsterveldj kent meerdere deelbenamingen. Op de kaart ontbreekt de naam ’t Veldje.
Op ’t Veldje
Dit is de helling vanaf de Stegelkensberg tot op het plateau. De grens ligt ongeveer bij het huisje dat ligt op de rand van het plateau. Dit huis werd altijd “op het veldje” genoemd. Hier woonde in de vorige eeuw de mandenmaker Janssen. Deze pootte zijn biesen in het Hoge Bos in de Biesenkuil (de diepe trog waar de Materberg ontspringt).
Ut Ermsterveldj
Ut eigenlijke Ermsterveldj of Armsterveld is het gebied vanaf de plateaurand tussen de Lindebergstraat , de Armsterveldweg en de Schuthagerweg. Vroeger vertelden oude mensen ons dat de naam Ermsterveldj afkomstig was van arme mensen “dat waor ’t veldj van de erm luu”. De verklaring ligt echter iets anders. Armsterveld is een verbastering van Armborsterveld. Een armborst is een kruis of voetboog. De link met de naam ontgaat ons echter. In het veld zit een glooing (die ziet men als men halverwege de Armsterveldweg in de richting van de Lindebergstraat kijkt). Dit geeft inderdaad de vorm van een boog weer. Misschien ver gezocht, maar het kan. Of men heeft hier met de kruisboog geschoten als oefening voor de schutterij. Voor de komst van de geweren hanteerden de schutters namelijk de kruisboog.
In de archieven wordt de aanduiding “veld” vaak weggelaten men spreekt dan van “opt Armborster”. Het huisje op het Veldje” ligt niet alleen op de rand van het plateau maar ook op de rand van een kuil, een inzinking in het terrein. Deze kuil komen we ook in de archieven tegen als “”het Kuylken in het Armborsterveld”. Bij de hoogspanningsmast in het Armsterveld vertrok er voor de ruilverkaveling een doodlopende veldweg in de richting van de Lindebergstraat, dit was het Groene Wegske. Vroeger kende deze weg een aansluiting met de Lindebergstraat in de vorm van en voetpad welk vanuit de bocht in de Lindebergstraat vertrok. In dit voetpad zagen we al eerder het oorspronkelijk verloop van de Lindebergstraat.
Afbeelding: De glooiing in het Armsterveld die men als de vorm van een boog zou kunnen zien. Op de achtergrond de Lindebergstraat. (Foto Guus Peters)
Ut Boursveld
Dit veld lag eertijds tussen de Armsterveldweg en de hoge Maasdaloever. De aanleg van het spoor heeft dit veld verstoord. Het restant aan de westzijde van het spoor noemt men nu de Kniensheuvel. Het minimale restant aan de oostzijde is op gegaan in de naam “Ermsterveldj”. De naam van het veld is afkomstig van de oude Elsloose familienaam Bours. In 1514 komen we een Jan Boer van der Haghen tegen die 0,5 bonder (ca een halve hectare) land op de “Armborsterwech” pacht. Mogelijk ligt in dit stuk land de oorsprong van de naam Boursveld.
Meyershook
Meyershoek is ook een veldnaam die niet meer wordt gebruikt. Dit veld lag tussen het Boursveld en de Schuthagerweg. Ook in deze naam herkennen we een oude Elsloose familienaam, Meijers. Ondanks dat het veld een aparte benaming kent, wordt het in de archieven toch tot het Armsterveld gerekend.
Kaart 1845 en 1935
Op de afbeeldingen uit 1845 en 1935: Bij de “d” van Boursveld ziet men een huis aan de bosrand liggen. Of het dit huis geweest is weten we niet maar we hebben wel een vermelding van ene “Bours” die hier in de nabijheid woonde. Misschien de naamgever van het veld. Na de spooraanleg was van het vrij grote veld bijna niets meer over. Op de kaart uit 1845 kan men ook een voetpad zien dat vanuit de Stegelkensberg midden over het veldje liep en uitmondde halverwege de Armsterveldweg.
Het Root
Met de ruilverkaveling verdween jammer genoeg ook een mooi stuk wandelweg door het opheffen van het Rootstraatje (wat we overigens ook als Boursstraatje zijn tegengekomen). Deze veldweg begon bij het huis “Op het Veldje” en liep rechtdoor langs de steile talud van de spoorlijn naar het Hoge Bos. Het Rootstraatje dankte zijn naam aan een (klein) stuk veld dat het Root was genoemd. Dit ligt tussen de Meijershoek en de spoorlijn. Root, Roeth komt van rode wat de aanduiding voor een stuk gekapt bos was.
Boven en Onder de Schuthaag
Tussen de Hoogte, het Hoge Bos en de beschreven velden lag een duidelijke grens, de Schuthaeg. Zoals eerder beschreven een landwering tussen beide gebieden met een dubbelfunctie. De percelen tussen het bos en de Schuthaag werd “boven de Schuthaag” genoemd. Later worden die tot de Meyershoek gerekend. Ook lagen er percelen “onder de Schuthaag” welke ook tot het Armsterveld werden gerekend (eigenlijk was het een uitbreiding van het Armsterveld).