Skip to main content

HISTORIE

Foto Kasteel Elsloo 1931© Nationaal Archief / Collectie Spaarnestad/ANP/Leeflang

Landschap en Maas

Deel 14: De Elserheggen (Aelserheggen)

Vanaf het Dorine Verschureplein liep een lange veldweg naar het Meldert. Dit was de Elserheggenweg. De Elserheggen waren ooit een onderdeel van de nog te behandelen landweer. De “heggen” slaan op de begroeing van de landweer. Elser (Aelser) werd toegevoegd ter onderscheid met de landweer van Stein ( de nu nog bestaande Steinder wallen). De Elserheggenweg liep over de top van een helling die vanaf de rand van het maasdal omhoog loopt. Deze helling is nog duidelijk waarneembaar in de diverse straten. Aan de andere kant van de Elserheggen helt het terrein weer af naar de Steinderweg.

De Elserheggen in 1950. Rechtsboven de kruising waar momenteel het Dorine Verschureplein ligt. Links het Meldert en de Heiberg. Duidelijk is het onderscheidt in de perceelsindeling te zien tussen de heide en de oudere bouwlanden. De Elserheggen waren de grens hiertussen.

Heiberg
Het punt waar de Elserheggenweg het Meldert in loopt, is ook het punt waar de beide onder Elserheggen beschreven hellingen alsmede de helling vanuit het Meldert bij elkaar komen. Dit punt werd Heiberg genoemd. Op de top van de Heiberg ligt nu een trapveldje.

De Visscherspoel
De Vischerspoel was een deel van het Elserveld. Dit gebied werd begrensd door de oorspronkelijke Driekuilenweg, de Stationsstraat, de Elserheggen en het Vunderke. Midden door de Visscherspoel liep een “vlootgraaf”. Dit was een uitgegraven gracht (graaf), een regenafvoer in een ondiep dal, welke het water afvoerde vanaf het Seeckendaal in Catsop via het Mergelakker, de huidige Ch. de Geloesstraat, langs het huidige Maaslandcentrum en vervolgens via de Driekuilenweg naar het Meldert.

Visschers kan duiden op een familienaam die in relatie heeft gestaan met een poel in dit gebied. Dit kan natuurlijk zo zijn geweest, maar toch denken wij aan een andere verklaring. Elsloo heeft als Maasdorp altijd beroepsvissers gekend. Het is goed mogelijk dat deze vissers voor de uitoefening van hun beroep een poel nodig hadden. Van plaatsen aan zee is het bekend dat vissers daar vijvers /poelen onderhielden waarin ze levend aas kweekten. Het is niet onmogelijk dat ook de riviervissers ook een dergelijke poel hadden om vissen (al of niet voor aas) te kweken.

In Elsloo kan dan een dergelijke poel, gevoed door de vlootgraaf, in dit gebied hebben gelegen. Door de Visscherspoel liepen ook veldwegen. Een ervan was de Visscherspoelweg. Dit is nu de Jurgensstraat. Deze weg vervulde later een rol als afkorting voor de bewoners aan de Koolweg en de Stationsstraat-Oost naar de St Augustinuskerk en school. Midden door het gebied liep een tweede veldweg deze volgde het verloop van de vroegere Vlootgraaf.

LM14.2

De Visscherspoel in 1845

Ut Bakkestroatje
Naar de vlootgraaf door het Elserveld is het smalle verbindingsstraatje tussen de Stationsstraat en de Jurgensstraat (op zijn Nederlands) Vloedgraaf genoemd. In de volksmond kent dit straatje diverse namen zoals Bakkerstroatje, Bakkesstraotje, Bekkersstraotje en andere varianten. Deze naam heeft echter niets met bakken of bakkers te maken. Volgens de overlevering had in vroeger tijden een Elsloos meisje een geheime relatie met ene Baggen. In dit -toen afgelegen- straatje spraken ze met elkaar af. Van deze familienaam Baggen zouden de verbasterde namen voor het straatje afkomstig zijn.

De Groene Graaf
Hoewel we bij Visscherspoel aangaven dat deze geheel door de Elserheggen en de Stationsstraat werd begrensd moeten we hier toch nog een apart gebied uitlichten wat hier niet toe behoorde, de Groene Graaf. Halverwege de Stationsstraat-West, tegenover de Past Tissenstraat, was tot voor kort nog een steile talud zichtbaar. Dit talud werd Groene Graaf genoemd. Het gebied ten oosten van deze talud en verder begrenst door de Jurgensstraat, het Dorine Verschureplein en de Stationsstraat heette Op de Groene Graaf.
We denken, gezien de ligging t.o.v. het dorp en de heide en de naam, dat dit gebied in oorsprong een extra bemest weidegebied is geweest voor de melkkoeien en kalveren. Het hele gebied lag oorspronkelijk ook hoger. Dit is nu nauwelijks nog zichtbaar doordat (zoals op veel plaatsen langs de Stationsstraat) het hoge talud werd afgegraven om er stenen voor de huizen van te bakken.


LM14.3
De Groene Graaf 1942

Danny
dus het kan zo zijn dat de Visscherspoel s'zomers droog stond als deze alleen afhankelijk was van regenwater? Jammer dat het landschap geen littekens heeft achtergelaten hiervan, mede door de bebouwing zie je er natuurlijk niets meer van, interessant stuk.
0
Laat reactieformulier zien