Gemeente Stein: Aanpak energiearmoede succesvol afgerond

Update 15.11.2024

De gemeente Stein heeft de afgelopen anderhalf jaar een gerichte aanpak uitgevoerd om energiearmoede onder inwoners te verlichten. Deze korte termijn maatregelen waren gericht op huishoudens met lage inkomens en hoge energiekosten, vaak in slecht geïsoleerde woningen. Met financiële steun van de landelijke overheid werd in 2022 gestart met de Energiebespaaractie.

Wat is energiearmoede?
Door de stijgende energieprijzen krijgen steeds meer huishoudens moeite met het betalen van hun energierekening, soms ten koste van andere basisbehoeften. Vooral kwetsbare groepen, zoals bewoners van slecht geïsoleerde huizen, worden hard geraakt. Om deze problematiek aan te pakken, heeft de landelijke overheid middelen beschikbaar gesteld via onder andere de Speciale Uitkering (SpUk).

De Energiebespaaractie
Met de ontvangen middelen van de overheid heeft Stein een aanpak ontwikkeld om inwoners direct te ondersteunen. Circa 1.200 huishoudens kwamen in aanmerking, waaronder mensen die eerder een eenmalige energietoeslag ontvingen. De actie omvatte:

• Een startpakket met energiebesparende producten.
• Een energiebox ter waarde van €90,-.
• Huisbezoeken door energiecoaches, die advies gaven, hulpmiddelen installeerden en mogelijkheden inventariseerden voor de vervanging van oude apparaten.
• Gratis vervanging van energieverslindend witgoed door zuinige apparaten, indien aan de voorwaarden werd voldaan.

Resultaten en deelname
De doelgroep bestond uit 1200 huishoudens, waarvan 60% deelnam aan de actie, wat neerkomt op 724 huishoudens. Dit percentage ligt hoog in vergelijking met andere gemeenten. De overgebleven middelen worden ingezet voor het Nationaal Isolatie Programma (NIP), waarmee isolatiemaatregelen worden gefinancierd die langdurige energiebesparingen opleveren.

Belangrijke inzichten:
• Effectieve communicatie, zoals deur-aan-deuracties en persoonlijke contactmomenten, was essentieel.
• Veel deelnemers werden gemotiveerd door ontzorging en het aanbod van gratis apparatuur.
• Niet-deelnemers gaven aan dat schaamte, trots of wantrouwen een drempel vormden.
• Persoonlijk contact en gedrukte informatie bleken belangrijk voor een doelgroep die vaak minder digitaal vaardig is.

Budget en toekomstplannen
Voor de aanpak ontving de gemeente Stein € 660.000,-, waarvan € 525.000,- is besteed aan de korte termijn aanpak. De resterende middelen worden ingezet voor de langere termijn.

In samenwerking met nationale en regionale partners worden plannen gemaakt voor een structurele aanpak van energiearmoede. Zodra er meer bekend is, volgt een nieuwe update.
Met deze intensieve aanpak heeft Stein laten zien dat een lokale focus en samenwerking met verschillende beleidsvelden grote impact kunnen hebben op de bestrijding van energiearmoede.

+ Lees hier RaadsInformatieBrief 14.11.2024 + bijlagen ⇢

Tijdelijk noodfonds energie open voor aanvragen

Update 6 februari 2024

Huishoudens met een laag inkomen en een hoge energierekening kunnen tot en met 31 maart 2024 terecht bij het Tijdelijk Noodfonds Energie. Het Noodfonds betaalt voor huishoudens die in aanmerking komen voor steun, een deel van de energierekening gedurende de zes maanden na hun aanvraag.

Kijk voor steun op de pagina van het Noodfonds Energie ⇢

Het tijdelijk Noodfonds Energie is géén regeling vanuit de gemeente, maar een onafhankelijke privaatrechtelijke stichting. Dit betekent dat de stichting geen overheidstaken uitvoert. Energieleveranciers en de Rijksoverheid steunen dit Noodfonds.

Vidar start met het uitbetalen van de € 800 energietoeslag 2023

Update 8 november 2023

De kosten voor gas zijn nog steeds hoog. Daarom krijgen inwoners met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm ook dit jaar energietoeslag. De uitbetaling van € 800 per huishouden vindt vóór het einde van 2023 plaats. Dat heeft het college van burgemeester en wethouders op dinsdag 7 november besloten. Vidar voert deze regeling uit voor huishoudens uit de gemeenten Stein, Sittard-Geleen en Beek.

Om huishoudens in de wintermaanden al te ondersteunen, heeft het college besloten om in maart 2023 een voorschot van € 500 energietoeslag uit te keren. Het uitbetalen van de overige € 800 heeft enige tijd op zich laten wachten, doordat de landelijke wet en het lokale beleid nog moesten worden vastgesteld.

Bij Vidar bekende huishoudens ontvangen energietoeslag automatisch
Huishoudens in de gemeenten Stein, Sittard-Geleen en Beek, die een uitkering krijgen vanuit Vidar ontvangen uiterlijk 22 november 2023 de energietoeslag 2023. Ook overige huishoudens die in 2022 energietoeslag ontvingen van Vidar en daar nog steeds recht op hebben, krijgen de energietoeslag automatisch uitbetaald vóór het einde van 2023.

Aanvragen energietoeslag kan vanaf 1 januari 2023
Huishoudens met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm, die eerder geen energietoeslag ontvingen, kunnen de energietoeslag vanaf 1 januari 2024 tot 1 juni 2024 aanvragen. Dit kan via www.vidar.nl/energietoeslag

Andere hulp bij hoge energiekosten
Huishoudens die geen recht hebben op de energietoeslag, maar wel graag hulp willen bij hoge energiekosten, kunnen terecht op www.vidar.nl/hulp-bij-hoge-energiekosten. Daar vinden zij informatie over financiële regelingen, tips over energie besparen en wat de gemeente voor hen kan betekenen.

Energie besparen blijft prioriteit
Naast de energietoeslag blijven de gemeenten ook inzetten op het besparen van energie. Zo kunnen huishoudens zich nog tot en met 31 december 2023 aanmelden voor de energiebespaaractie waarbij ze gratis advies krijgen van een energiecoach en mogelijk een gratis witgoedapparaat. Aanvragen kan via: www.gemeentestein.nl/energiebespaaractie.

Gemeente Stein biedt extra hulp voor inwoners met hoge energiekosten

Update 28 februari 2023

Gemeente Stein gaat-net als de gemeente Sittard-Geleen en Beek- naast de standaard landelijke energietoeslag huishoudens met hoge energiekosten tijdelijk ondersteunen via de bijzondere bijstand. Daarnaast blijft de gemeente Stein huishoudens motiveren om hun huis energiezuinig te maken.

Landelijk en lokaal zijn maatregelen genomen om huishoudens te helpen met de stijgende energiekosten. Deze maatregelen bieden niet voor alle huishoudens voldoende ondersteuning. Ook huishoudens die niet in aanmerking komen voor de steunmaatregelen kunnen te maken hebben met hogere energielasten waardoor ze geldzorgen hebben.

Tijdelijke tegemoetkoming bijzondere bijstand
Huishoudens met onverwachte en bijzondere hoge kosten kunnen nu ook al bijzondere bijstand aanvragen. Door een besluit van de gemeente Stein worden de regels om in aanmerking te komen voor de bijzondere bijstand versoepeld waardoor er meer huishoudens bijzondere bijstand kunnen krijgen.

Energietoeslag
“Om inwoners met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum ook in 2023 alvast meer financiële ruimte te bieden heeft ons college van Burgemeester en Wethouders besloten om hen alvast € 500,- over te maken. Dit vooruitlopend op de energietoeslag 2023” - aldus wethouder Dassen. De wetgeving die energietoeslag 2023 mogelijk maakt gaat naar verwachting pas in juni of juli 2023 in werking. De drie gemeenten vinden het te lang om daarop te wachten.

Huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum hoeven hiervoor geen nieuwe aanvraag te doen. Zij krijgen dit bedrag medio maart 2023 automatisch uitbetaald.
Huishoudens met een inkomen tussen 120% en 130%, die eerder in de gemeente Stein wél energietoeslag ontvingen, komen hiervoor niet in aanmerking. Zij kunnen wel een aanvraag doen voor tijdelijke ondersteuning via de bijzondere bijstand.

Verduurzamen
Daarnaast blijft de gemeente Stein huishoudens motiveren om hun huis energiezuinig te maken. Wethouder van Mulken met Duurzaamheid in haar portefeuille: “Huishoudens die in aanmerking komen voor de energietoeslag komen automatisch en gratis in aanmerking voor energiebesparende middelen, een energiecoach en (onder voorwaarden) gratis vervangend energiezuinig witgoed om hun woning energiezuiniger te maken. Deze energiebespaaractie zorgt uiteindelijk ook voor lagere energiekosten”. Ga naar www.gemeentestein.nl/energiebespaaractie voor meer achtergrondinformatie.

Aanvragen en meer informatie
Inwoners van de gemeente Stein kunnen net zoals inwoners van de gemeenten Sittard-Geleen en Beek energietoeslag en bijzondere bijstand aanvragen via www.vidar.nl/hulp-bij-hoge-energiekosten.

Gemeente Stein lijkt Sinterklaas wel.... Energiebespaaractie gemeente Stein

Update 08.11.2022

Inwoners van de gemeente Stein die in aanmerking zijn gekomen voor de eenmalige energietoeslag, kunnen rekenen op extra hulp bij het verlagen van hun energierekening.

Laatste nieuws:
Het college van de gemeente Stein heeft op 8 november 2022 besloten de de doelgroep voor zowel de Energiebespaaractie als de Eenmalige Energietoeslag te verhogen van 120% naar 130% van de toepasselijke bijstandsnorm (sociaal minimum) Daardoor gaat het niet langer om circa 750 huishoudens maar om circa 1200 huishoudens in de gemeente Stein die voor beide energieacties in aanmerking komen.

Wat betekent dit voor inwoners?
• Inwoners die de afgelopen maanden een aanvraag hebben gedaan, een afwijzing ontvingen en in de categorie 120%-130% vallen, hoeven geen nieuwe aanvraag te doen. Zij zullen het bedrag automatisch op hun rekening krijgen.
• Inwoners die nog niet eerder een aanvraag gedaan hebben en binnen de categorie 120%-130% vallen kunnen naar verwachting 1 december 2022 energietoeslag aanvragen via www.gemeentestein.nl/energietoeslag. Vidar voert het uitkeren van de eenmalige energietoeslag uit en blijft zorgdragen voor een goede dienstverlening aan alle inwoners.
• Inwoners die de eenmalige energietoeslag ontvangen, krijgen vanuit de gemeente automatisch per post een startpakket van de lokale energiebespaaractie toegestuurd.

Door middel van een adviesgesprek met een energiecoach, een pakket met energiebesparende producten en een witgoedactie biedt de gemeente een helpende hand. De inwoners die in aanmerking komen voor de energiebespaaractie krijgen op korte termijn een startpakket thuisbezorgd. 

De prijzen van energie zijn de afgelopen maanden flink gestegen. Dit merken we allemaal aan onze energierekening. Er blijft minder over voor het huishoudbudget. Daar wil de gemeente Stein iets aan doen! Voor iedereen die in aanmerking komt voor de eenmalige energietoeslag, biedt de gemeente Stein nu een extra helpende hand om de energiekosten te verlagen. Meer informatie over de energiebespaaractie is tevens te vinden op: www.gemeentestein.nl/energiebespaaractie.

Gratis startpakket en adviesgesprek
Inwoners die in aanmerking komen voor deze actie ontvangen een startpakket. Deze zal per post worden thuisbezorgd. In het startpakket zit een energiemeter, LED-lamp (E27), doorstroombegrenzers voor de douche- en keukenkraan en een thermometer.

In het startpakket zit ook een uitnodiging om een afspraak in te plannen met een onafhankelijke en gratis energiecoach van het Stein Support Team. De energiecoach kijkt in de woning waar er energie bespaard kan worden. Op basis van deze inventarisatie wordt gezamenlijk een energiebox samengesteld met een totale waarde van €90,-. De energiebox kan men vullen met nog meer energiebesparende producten. Denk hierbij aan producten zoals radiatorfolie of led verlichting.

Inwoners die hulp nodig hebben bij het installeren van de energiebesparende producten kunnen worden geholpen door de energieklusser. Hij/zij komt langs nadat de energiebesparende producten ontvangen zijn en verzorgt de installatie.

Witgoedactie
De energiecoach zal bekijken of er een witgoedapparaat, dat ouder dan 6 jaar is, vervangen kan worden door een zuiniger exemplaar. Het gaat hier om maximaal één apparaat. Maakt men geen gebruik van de energiecoach? Dan is er géén recht op een witgoedapparaat. Alleen apparaten van 6 jaar of ouder mogen worden vervangen. Het te vervangen apparaat mag niet worden behouden.

Mogelijkheden voor huishoudens buiten de doelgroep
Voor huishoudens die niet in aanmerking komen voor de eenmalig energietoeslag heeft de gemeente Stein ook iets te bieden op het gebied van energie(kosten)besparing. Zo zijn de inwoners welkom om advies in te winnen bij het duurzaamheidsloket (het Huis van de Toekomst) van de gemeente Stein. Daarnaast kunnen inwoners een gratis energiebox met energiebesparende middelen of een energieadviesgesprek in de WoonWijzerWinkel in Kerkrade ter waarde van € 90,- bestellen (zolang de voorraad strekt). Meer informatie hierover kan men vinden via www.gemeentestein.nl/energiebox.

Commentaar redactie op de Energiebespaaractie

Een volgende actie om de meest kwetsbare huishoudens financieel bij te staan in deze barre tijden van extreem hoge energieprijzen, dure boodschappen, kostbare benzine en al die andere terecht of onterecht duurder geworden zaken.

1. Inwoners van de gemeente Stein die in aanmerking zijn gekomen voor de eenmalige energietoeslag ad 1300 euro, kunnen rekenen op extra hulp bij het verlagen van hun energierekening. Het gaat hierbij om circa 1200 huishoudens in de gemeente Stein.
Door middel van een adviesgesprek met een energiecoach, een pakket met energiebesparende producten ter waarde van 90 euro en een witgoedactie biedt de gemeente een helpende hand. De inwoners die in aanmerking komen voor de energiebespaaractie krijgen op korte termijn een startpakket thuisbezorgd.

2.  Witgoedactie voor diezelfde 1200 huishoudens
Meerdere gemeentes in Nederland hebben de laatste weken hun inwoners de kans gegeven om energieslurpend witgoed te vervangen door zuinigere apparaten. Mensen met een laag inkomen kunnen dit jaar een aanvraag doen om hun oude koelkast of wasmachine in te ruilen voor een zuiniger apparaat. Op die manier wil ook Stein de energiekosten bij die inwoners omlaag krijgen. De energiecoach zal bekijken of er een witgoedapparaat, dat ouder dan 6 jaar is, vervangen kan worden door een zuiniger exemplaar. Het gaat hier om maximaal één apparaat. Maakt men geen gebruik van de energiecoach? Dan is er ook géén recht op een witgoedapparaat. Alleen apparaten van 6 jaar of ouder mogen worden vervangen. Het te vervangen apparaat mag niet worden behouden.

3. Mogelijkheden voor huishoudens buiten de doelgroep (boven 130% van het sociaal minimum)
Voor huishoudens die niet in aanmerking komen voor de eenmalig energietoeslag heeft de gemeente Stein ook iets te bieden op het gebied van energie(kosten)besparing. Zo zijn de inwoners welkom om advies in te winnen bij het duurzaamheidsloket (het Huis van de Toekomst) van de gemeente Stein. Daarnaast kunnen inwoners een gratis energiebox met energiebesparende middelen of een energieadviesgesprek in de WoonWijzerWinkel in Kerkrade ter waarde van € 90,- bestellen (zolang de voorraad strekt). Meer informatie hierover kan men vinden via www.gemeentestein.nl/energiebox. 

Alle gemeentelijke regelingen op een rij >

Wat mankeert er vooral aan de energiebespaaractie?!

Allereerst was het naar mijn mening beter geweest om de Energiebespaaractie én de motie over uitbreiding van de "kwetsbare huishoudens" voor de Eenmalige Energietoeslag, samen als een project te beoordelen en uit te voeren. Daar waar de gemeente Stein er nu voor gekozen heeft om deze trajecten apart te beoordelen.

In haar brieven van december 2021 en juni 2022 heeft de Rijksoverheid een reeks bepalingen opgenomen waar de gemeentes bij de inzet van die gelden rekening mee moeten houden. Daarbij valt op dat de Rijksoverheid heel veel vrijheid aan de gemeentes geeft om die gelden in te zetten, zolang die er maar op gericht zijn de energierekening te verlagen of het energiegebruik in de woning te verminderen. Bij de reeks mogelijke acties die worden genoemd staat ook o.a. het combineren met andere door de gemeente te ondernemen acties. Dus wat dat betreft waren er volop mogelijkheden geweest om rekening te houden met de uitbreiding van de "kwetsbare huishoudens", daar waar de gemeente Stein er nu voor kiest om een grote hap uit het budget alvast uit te geven aan de groep 120% van sociaal minimum.
Als die motie "uitbreiding kwetsbare huishoudens" in november wordt beoordeeld, zal het financiële aspect wel de doorslag gaan geven: te duur en geen geld voor....

Het gaat bij deze actie om hulp bij het verlagen van de energierekening. En laat die energierekening nou net geen deel uitmaken van de selectiecriteria bij bepaling van de doelgroep. Er wordt door de gemeente Stein alleen gekeken naar het inkomen tot 130% van het sociaal minimum. 

Maar het is heel goed mogelijk dat er huishoudens zijn die voldoen aan het inkomenscriterium, maar een optimaal geïsoleerd huurhuis hebben en waar de woningstichting het dak ook vol zonnepanelen heeft gelegd. Daardoor hebben ze gelukkig een zeer lage energierekening. En met een beetje geluk hebben ze ook nog een lopend 5-jarig energiecontract. Op basis van hun lage inkomen hebben ze ook recht op huurtoeslag, zorgtoeslag en wellicht op kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.

Van de andere kant zijn er ook huishoudens die weliswaar niet voldoen aan het inkomenscriterium door hun "te hoge" inkomen, maar die wel een hoge energierekening hebben. O.a. omdat hun energiecontract deze zomer afliep en ze nu zijn overgeleverd aan variabele tarieven van de energiecowboys.

Bijvoorbeeld een jong echtpaar met 2 kleine kinderen. De man werkt voor een minimumloon als orderpicker bij een medicijnengroothandel en de vrouw voor hetzefde minimumloon bij een plaatselijke wasserij. Ze hebben -met financiële ondersteuning van ouders- een paar jaar geleden hun flatje verruild voor een eenvoudige 60-jaren koopwoning. Een opknapper, de man heeft het meeste zelf gedaan, maar voor isolatie en zonnepanelen was helaas geen geld meer over. Hun wasmachine en koelkast zijn ook al 10 jaar oud en eigenlijk aan vervanging toe. Lenen gaat niet meer vanwege hun hoge woon- en energielasten. Op basis van hun gezamenlijk toetsinkomen krijgen ze maar 20 euro zorgtoeslag per maand.

Het netto besteedbaar inkomen zal voor beide huishoudens ongeveer gelijk zijn en voor beiden is armoe troef!

De in- en outs van de witgoedactie ken ik niet. Maar een wasmachine of koelkast van 6 jaar oud hoeft toch echt niet vervangen te worden. Energiebesparing is één ding, maar duurzaamheid en zuinigheid ook....

De witgoedactie kan de gemeente zomaar veel meer gaan kosten dan de ontvangen overheidsuitkering ad 390.000 euro. Dus er zal wel een beperking in de voorwaarden zitten of een addertje onder gras... Nergens is te lezen hoe de witgoedactie wordt aangepakt. Men had er ook voor kunnen kiezen om een grotere doelgroep korting op energiezuinig witgoed te geven.

In de correspondentie van de Rijksoverheid wordt geen beperking in de aard van het witgoed vermeld. Toch wordt elders in het land expliciet vermeld dat het alleen om vervanging van wasmachine of koelkast gaat; niet over ander witgoed als drogers en diepvriezers.

Commentaar op motie Eenmalige Energietoeslag

Op Initiatief van de PvdA heeft de voltallige gemeenteraad van Stein op 7 juli 2022 een motie aangenomen om te bezien of -in het kader van de eenmalige energietoeslag- de doelgroep "kwetsbare huishoudens" niet uitgebreid kan worden naar 130/140% van het sociaal minimum, in plaats van de door de overheid afgebakende groep tot 120% van het minimum.

In eerste instantie concludeerde het college op basis van hun eigen onderzoek is dat uitbreiding naar 130% laat staan naar 140% NIET mogelijk en niet raadzaam was. Maar gelukkig heeft men op 8 november besloten de doelgroep toch uit te breiden naar 130% van de toepasselijke bijstandsnorm oftewel het sociaal minimum. Welke beweegredenen aan deze koerswijziging ten grondslag liggen, wordt in hun brief aan de gemeenteraad niet nader toegelicht.
Het college verwacht dat deze verhoging van 120 naar 130% voor beide acties in totaal 261.820 euro extra gaat kosten.

De openbare raadsstukken vindt u hier >  en dan gaat het in dit kader om de RIB energie van 8-11 en 14-10 en 11-10-2022. Alle stukken kunt u ook hier gebundeld lezen en downloaden >

Samenvatting van hun eerdere conclusie, die nu :
1. uitbreiding van de doelgroep zou een te groot financieel risico voor de gemeente kunnen opleveren
2. de doelgroep 130/140% van sociaal minimum is niet bij de gemeente in beeld
3. het ambtenarenapparaat kan het meerwerk niet aan dat gepaard gaat met uitbreiding doelgroep en uitvoering van de regeling
4. de oorzaak van het probleem (energie, armoede, inflatie) wordt veroorzaakt door nationale en internationale ontwikkelingen; oplossingen door de gemeente zijn beperkt
5. men vindt het twijfelachtig of bij ophoging van de doelgroep naar 130/140% de hulp wel goed terecht komt, daar waar de nood het hoogst is

Energie besparen?! Gemeente Stein help je op weg.

Het verlagen van je energierekening kan een flinke opgave zijn. We helpen je graag op weg met een aantal praktische tips. In dit artikel leggen we uit hoe je je stroomverbruik aanpakt. Daarnaast geeft de gemeente tijdelijk €90,- cadeau bij een bestelling van minimaal €100,- bij de WoonWijzerWinkel!

Energieverbruik in kaart brengen
Om inzicht te krijgen in het energieverbruik van je apparaten kun je een energiemeter gebruiken. Je plaatst de energiemeter tussen het apparaat en het stopcontact. Zet het apparaat aan en je ziet hoeveel stroom het apparaat verbruikt. Lees zoveel mogelijk apparaten uit en schrijf het verbruik op een kladblokje.

Tip: Meet apparaten ook in stand-by stand, zoals een televisie of een stereo set. Daarmee breng je sluipverbruik in kaart.

(Sluip)verbruik aanpakken
Apparaten die veel stroom verbruiken kun je aansluiten op een stekkerdoos met aan/uit knop. Na gebruik van het apparaat zet je de stekkerdoos uit, zo bespaar je stroom. Je kunt apparaten ook aansluiten op een tijdschakelklok of een slimme stekkerdoos, waarmee je tijdschema’s kunt instellen voor je apparaten.

Tip: Verbruikt een apparaat écht te veel stroom? Denk er dan eens over na om deze te vervangen door een energiezuinigere versie.

Vervangen van lampen
Ben je toch bezig met het in kaart brengen van je stroomverbruik? Vervang dan meteen alle gloei- en halogeenlampen in je woning door LED lampen. Wist je dat LED lampen 90% zuiniger zijn dan gloeilampen en in vrijwel alle soorten en maten te vinden zijn?

Tip: LED lampen zijn ook te vinden in verschillende kleuren of met dim functie.

€90 cadeau op energiebesparende producten en/of een adviesgesprek
LED lampen, energiemeters, (slimme) stekkerdozen met aan/uit functie en tijdschakelklokken zijn te bestellen bij de WoonWijzerWinkel. De gemeente geeft tijdelijk €90,- cadeau bij een bestelling van minimaal €100,- bij de WoonWijzerWinkel! Kijk voor meer informatie en het aanvragen op www.woonwijzerwinkel.nl/stein.

Gemiddelde energietarieven voor consumenten