Overleeft de democratie in handen van populisten?

Veel mensen voelen zich niet gehoord en dat kan gevaarlijk zijn.

Politici zoals Wilders en Trump spelen hierop in door te doen alsof ze luisteren, ook al geloven kiezers vaak zelf niet dat zij oprecht zijn. Ze stemmen toch op hun omdat Wilders en Trump hen het gevoel geven dat ze weer macht hebben en dat Nederland en Amerika weer "hun land" wordt. Dit gaat vaak gepaard met onrealistische verwachtingen, maar het biedt hoop, al is het tijdelijk.

Het probleem verergert wanneer groepen elkaar niet serieus nemen. Kiezers wegzetten als "dom" of "afval" is schadelijk voor de democratie, omdat het de kloof tussen groepen vergroot. Voor veel mensen is economische achteruitgang, zoals inflatie of het niet kunnen betalen van huur, een belangrijke drijfveer om anders te stemmen, zelfs als ze het niet eens zijn met alle ideeën van een politicus.

Feiten lijken steeds minder belangrijk in de politiek. Hoewel waarheid essentieel is, draait het vaak om de boodschap en niet om de feitelijke juistheid. Hoogopgeleiden doen hier ook aan mee, wat het vertrouwen verder schaadt.

Om democratie te herstellen, is het belangrijk dat mensen blijven geloven in het systeem en vrij kunnen spreken. Zeker ingeval van Trump kunnen zijn dictatoriale neigingen dit ondermijnen, maar zolang vrijheid van meningsuiting blijft bestaan, kan democratie overleven.