Stein sluit 2021 financieel af met een dikke plus

Donderdag 7 juli 2022 presenteert het college van Burgemeester en Wethouders de financiële stukken aan de Steinse gemeenteraad. Zowel de jaarrekening 2021, de bestuursrapportage 2022 als de kaderbrief 2023 zien er volgens het college rooskleurig uit. Door een hogere uitkering uit het gemeentefonds en door enkele eenmalige meevallers laat de jaarrekening over 2021 een plus van 1,8 miljoen euro zien.
Gemeenten krijgen geld van de Rijksoverheid uit het gemeentefonds. Hiermee betalen zij een deel van hun uitgaven. Gemeenten bepalen zelf waar ze dit geld aan besteden. Zij moeten dit wel uitleggen aan de gemeenteraad.

Ook positief saldo komende jaren
Met ingang van 1 januari 2023 wordt  een nieuwe verdeling van het gemeentefonds doorgevoerd. De gemeente Stein is hierbij door het rijk als ‘voordeelgemeente’ aangewezen. Vaak zijn hiervoor gemeenten aangewezen die hoge uitgaven hebben aan het sociaal domein (o.a. participatie, werk, wmo, jeugdzorg)
Daarnaast zijn de algemeen beschikbare uitkeringen van het gemeentefonds fors gestegen. Het effect is dat Stein de komende jaren alleen maar plussen kan melden: 2022 + € 1.499.000, 2023 + € 4.357.000, 2024 + € 6.155.000,  2025 + € 7.980.000 en zelfs in 2026 waarin de beschikbare uitkering weer fors daalt, toch nog een plus van € 4.607.000.

Ruimte om ambities waar te maken
Wethouder Wingelaar, portefeuillehouder financiën licht toe: “We zijn enorm blij met de gezonde financiële positie van onze gemeente. Hiermee krijgt het gemeentebestuur namelijk de mogelijkheid om alle ambities uit het -nu nog in concept voorliggend-coalitieakkoord, straks te vertalen naar de begroting voor de komende jaren. En dan houden we zelfs nog geld over! Dat geeft lucht. Ook voor de onzekerheden die er nog zijn, zoals de gevolgen van de Coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, de hoge inflatie en de krapte op de arbeidsmarkt.”

En wat gaat de burger hiervan merken?
De bovenstaande toelichting van de wethouder is wel heel oppervlakkig; dus we vragen haar om meer detailinformatie. En wat de Steinse burgers vooral zal interesseren: als er toch lucht in de begroting is, gaat de gemeente Stein dan iets doen aan mijn koopkrachtdaling? De burger is er meer bij gebaat te horen dat de WOZ niet omhoog gaat en nog liever omlaag, dat de afvalstoffenheffing niet omhoog gaat, dat de hondenbelasting eindelijk wordt afgeschaft, dat er aanvullende subsidies komen voor het energiezuiniger maken van woningen en meer van dit soort zaken die de mensen direct in de beurs raken.
Kortom: wordt de “financiële lucht” van de gemeente niet ingezet voor het oplossen van “financiële ademnood” bij de burger?

Volgens de woordvoerder van de wethouder zijn deze vragen voor het merendeel opgenomen in het coalitieakkoord dat op 7 juli in de gemeenteraad wordt behandeld. Als de meerderheid van de raad instemt met het akkoord kunnen die ambities zo snel mogelijk worden vastgesteld. In het concept bestuursakkoord staat de ambitie om de woonlasten zo laag mogelijk te houden. Bijvoorbeeld: dat de hondenbelasting de komende jaren bevroren wordt, omdat landelijk nog geen duidelijkheid is over het eventueel uitbreiden van het belastinggebied van gemeenten. Dat de OZB (WOZ) tarieven enkel geïndexeerd worden, maar niet verhoogd worden. En dat er meer ingezet gaat worden op preventie, budgetbeheer en schuldhulpverlening. Daarnaast komt armoedebeleid hoog op de agenda te staan. En op het gebied van duurzaamheid komen er meer mogelijkheden voor inwoners om hun huis te verduurzamen en daarmee ook de woonlasten te drukken.

Lees het Bestuursakkoord 2022-2026 >

En hoe denkt de oppositie in Stein over het inzetten van meevallers?
Kyle Hoeveler, nieuw raadslid van oppositiepartij CMB laat desgevraagd weten dat zijn partij van mening is dat de ontstane lucht deels terug naar burger moet gaan in de vorm van lastenverlichting, deels moet worden gereserveerd voor uitdagingen die komen en deels dienen ter verlaging van de grote schuldenlast die Stein heeft.

Schuldenlast? We horen alleen maar over "plussen"... Jazeker zegt CMB,  die appel hebben we ook nodig voor de gigantische schuldenlast die Stein heeft. We hebben ruim 2x zoveel vreemd vermogen dan de gemiddelde Nederlandse gemeente. Ten opzichte van een gemiddelde solvabiliteit van 30% heeft Stein een solvabiliteit van 15% (hoe hoger hoe beter). Bovendien wordt een solvabiliteit onder de 20% als een gevaar beschouwd. De solvabiliteit geeft aan of de gemeente genoeg eigen vermogen heeft om de eigenaren van het vreemd vermogen (banken e.d.) te kunnen terugbetalen. Ten opzichte van een gemiddelde netto schuldquote van 50% gaat Stein naar de 137% toe (hoe lager hoe beter). Meer informatie >

CMB wil een deel van het positieve saldo op de jaarrekeningen inzetten voor lastenverlichting:
- afschaffen hondenbelasting, welke zij een onrechtvaardige belasting vinden
- kostendekkende belastingen (zoals riool) in ieder geval niet meer dan kostendekkend laten zijn, waar het kan aanvullen vanuit gemeente.
- hanteren van de nul-lijn bij andere belastingen zoals de OZB (WOZ)
- Qua burgers in financiële ademnood maatwerk leveren, maar wel met het principe “gelijke monniken gelijke kappen”.
- Verder zorgen voor de appel voor de dorst. Klimaatadaptatie en verduurzaming gaan veel kosten, daar moeten we de burgers sparen c.q. tegemoet komen. 

En José Ie van de PvdA wil zelfs een groot deel van de plus 1,8 miljoen aanwenden voor lastenverlichting. Want als de prijzen van onder andere boodschappen en energie blijven stijgen, zullen op korte termijn 1,2 miljoen huishoudens in Nederland in financiële problemen raken; dat is maar liefst 15% van alle huishoudens. En niet alleen minima maar ook mensen met een midden-inkomen. 
De kaders van de begroting moeten volgens de PvdA niet alleen over geld en redement gaan. Maar als beleidskader willen wij meegeven dat het beleid van de gemeente een bijdrage dient te leveren aan essentiële randvoorwaarden die onze inwoners perspectief bieden. Perspectief op zekerheid om de maand rond te komen, om aan het maatschappelijk leven deel te nemen en de zekerheid van een baan.

Foto boven micheile dot com on Unsplash. Foto onder Towfiqu barbhuiya on Unsplash