Wielrennen....een terugblik # door Jo Smeets
De wielersport kan, in de jaren zestig, tijdens ons jeugd op veel belangstelling rekenen. Elsloo is natuurlijk jarenlang het wielerdorp in de Westelijke Mijnstreek. Coureurs als Sjefke Janssen, Jan Nolten, Harrie Steevens, Arie den Hartog, Henk Steevens, Leo Steevens en Jan Tummers wonen er of hebben er gewoond. Waarom word je fan van het wielrennen? Is het misschien omdat in 1968 een van de eerste edities van de Amstel Gold Race finisht op het Mergelakker te Catsop? De winnaar dat jaar Harrie Steevens met als bijnaam “de witte” is geboren en getogen in Elsloo. Meer over wielrennen in Elsloo, Stein en omgeving op www.wielermonument.nl
Je vergeet nooit meer dat zingen van die duizenden blinkende wielspaken, de geur van massageolie en al die kleuren als het peloton voorbij zoeft. Namen als Caballero, Peugeot, Mercier, Flandria en Willem II sieren truitjes en petjes. De profwielrenner toen is nog geen fietsende reclamezuil zoals nu. Na afloop van de Amstel Gold race, bedelen wij kinderen bij de publiciteitswagen van de wielerploeg om een foto met handtekening. Nog maar enkele wielerploegnamen uit die jaren: Pelforth, Wiel’s, Salvarani, Kas, Mann. Wat veroorzaakt deze magie in onze nog kleine wereld? Is het de ongekende bombarie als deze caravan je duttende straat passeert.
Een zeldzame foto van Sjefke Janssen, beschikbaar gesteld door Harry Rouvroye
Jan Nolten (met dank aan www.dewielersite.net)
Waarom wielrennen? Is het omdat je met slechts een gebruiksvoorwerp de fiets en door wilskracht en trainen, trainen, en talent toch jezelf kunt verbazen. Na een lange periode van opoffering uiteindelijk zelfs gaan behoren tot de professionals. Het ultieme doel is natuurlijk, staan op die allerhoogste plek van het erepodium met beker en bloemen en een mooie meid die je kust.
Het gejuich valt op je als een verfrissend bui en spoelt alle voorafgaande ontberingen weg. Is het omdat je zelf kan fietsen? Bewonderenswaardig is dat zij uren zitten op zo’n smal zadel en benen die geen moment rust hebben. Let wel, dit onder alle weersomstandigheden. Een Formule 1-coureur staat qua conditie ook op een hoog peil om allerlei krachten te weerstaan. Echter die vermaledijde gecompliceerde techniek in deze tak van sport gooit zo vaak roet in het eten. Ongeacht hoe sterk je bent, je bent hier van zo veel dingen afhankelijk.
Wij, de jeugd van Catsop worden, in die jaren zestig door de Gold Race besmet om fietswedstrijden te houden. De velodroom voor ons is het plein de Dreespool. Onder de majestueuze bomen, draaien wij ‘s zomers ontelbare rondjes af en toe een slok koel water drinkend uit de bidon zoals onze grote voorbeelden doen. Trouwens dit plein is tevens in gebruik als voetbalveld. Op de twee schuurmuren zijn ruw de witte doelen geverfd. Het is niet erg dat het veld niet vlak is als een biljart. Terug naar het wielrennen, naarmate wij en onze fietsen groter worden groeit de afstand die wordt afgelegd. De start en finish van de wedstrijd zijn altijd voor het witte huis van Sjef van Maantje. Menige sprint a trois wordt hier eruit geperst. Senior Sjef geniet van z’n pensioen, tussen de vingers geklemd z’n onafscheidelijke bolknak met witte kegel. Het ronde zakhorloge zit in z’n “kammezaol”. Tevreden zit hij altijd op de rustbank en neemt onze rondetijden op.
Tijdens vele zwoele zomeravonden zitten overal de mensen buiten te “klasjeneere”. Op de Dries, Bussegraaf, Mergelakker, Kempken, Daalstraat is een ander parcours. Door de hoge snelheid vliegt iemand uit de bocht en valt op de grond. Die dag is het wegdek voorzien van een nieuwe sintellaag. Door de weinige zomerkleren heeft de onfortuinlijke z’n lichaam aan een zijde flink geschaafd en dit is zeer pijnlijk. Een andere grotere fietsronde loopt via Geulle met de Slingerberg en de Maasberg in Elsloo.
In de zomervakantie zijn in Catsop zelfs meerdaagse wielerwedstrijden. Hoe kom je aan prijzen voor de winnaars? Geen nood, er zijn twee broers uit Elsloo die heel vaak bij hun grootouders in Catsop zijn en bij Macintosh werken. Aan broeken uit deze textielfabriek hangt als versiering een medaille. Om deze medailles wordt gestreden op leven en dood.
De broers Harrie en Henk Steevens uit Elsloo met dank aan www.dewielersite.net
Als la grande boucle in Frankrijk start loopt bij ons de spanning op. Tv is midden jaren zestig nog geen gemeengoed. Wij moeten het doen met de radio en een Belgisch wielerkrantje. Dit wordt na afloop van de dagelijkse touretappe razendsnel samengesteld met hierin alle wetenswaardigheden van die dag. Reikhalzend kijken wij uit naar de bezorger van dit gazetje en kopen een exemplaar, gulzig naar elk gedrukt woord over de Tour. In het krantje staat ook een cartoon met hierin verborgen een muisje. De kunst is om dit muisje te ontdekken.
Tegenover de, inmiddels afgebroken, lagere school St. Augustinus is de bakkerij van Jannes. Jannes brengt met paard en wagen zijn waar rond. Bij aflevering van het brood aan cafe Bie Willemke kan het wel eens gebeuren, dat het paard zich begint af te vragen waar zijn menner is gebleven. Hij begint maar te grazen in de berm. Turend tussen de trosjes kralen die voor z’n ogen hangen, vindt hij het droge gras in de berm. De linkerhelft van de winkeletalage van Jannes is geheel gevuld met snoepgoed. Natuurlijk is dit een slimme zet. Voor ons kinderen een luilekkerland achter glas, en bereikbaar als je een dubbeltje of kwartje losjes in je broekzak hebt. Heel wat keren zijn wij enkele traptreden opgelopen om kauwgum te kopen. Hierbij zat een fotootje ingesloten van een toendertijd populaire wielrenner op de achterkant staat zijn palmares. Wat enige jaren geleden voor de kinderen de flippo’s zijn, waren toen de wielerkaartjes. Dubbele exemplaren worden natuurlijk geruild op de speelplaats van de lagere school.
Fietsen, voetballen, “poepverstaeke” kan allemaal op en rond De Dries plaatsvinden, omdat de verkeersdrukte toentertijd niet groot is. Heeft al dat wielrennen in Catsop een kampioen opgeleverd? Ja, er is iemand geweest die als amateur zeer verdienstelijk heeft gereden. Hij komt niet voort uit onze gelederen. Een andere belofte ziet z’n fietscarriere al in de knop gebroken. Als junior verschijnt hij, smetteloos gekleed en met puik materiaal, aan de start en pedaleert de eerste ronden zeer hard ver voor het peloton uit. Echter als de wedstrijd echt losbarst heeft hij al zijn kruit verschoten.
Wielrennen is toch een metier van hoofd en benen....
Jo Smeets, Catsop-Elsloo
Wielermonument
Meer over de wielersport in Elsloo op https://www.wielermonument.nlTourkrantje
Mooi verhaal Jo ! Leuk om de Aelserse wielerhistorie zo terug te lezen.Het Belgische wielerkrantje waar we destijds tijdens de Tour iedere dag reikhalzend naar uit keken werd (tot 1982) uitgegeven door Het Volk. Destijds veel exemplaren jarenlang bewaard, maar uiteindelijk "opgeruimd".....