Skip to main content

Historie

In de 90-er jaren heb ik in het Elsloose huis-aan-huis blad “de Wegwijzer” een serie gepubliceerd die ik “Over velden en wegen” noemde. In deze serie trachtte ik niet alleen toponiemen (lokale benamingen) te verklaren, maar ook de ontwikkeling tot heden met betrekking tot de wegen en velden rond Elsloo.

Deze serie is blijkbaar veel mensen in het geheugen gebleven, ook bij de redactie van elsloo.info. Zij vroegen mij of ik de serie niet opnieuw wilde publiceren op hun website. Hierin heb ik toe gestemd, alleen is de opzet iets anders.

Ik wil in de nieuwe rubriek niet alleen velden en wegen behandelen maar ook andere onderwerpen zoals de achtergronden van families, huizen, verenigingen  enz. maar zeker ook vragen van lezers over wat wij  “Aelserlogie” (alles aangaande Elsloo) noemen.

Het doel van deze rubriek is om de huidige generatie door meer te informeren over het verleden het besef bij te brengen dat het heden in de toekomst ook ooit als verleden de basis van het  heden zal zijn. Wij dragen aldus een grote verantwoording voor het heden van de volgende generaties.
Deze gedachten vormen de basis voor de in dit kader geplaatste rubrieken op elsloo.info. Met andere woorden: hoe is het zo gekomen en hoe zal het verder gaan?


Guus Peters
Streekhistoricus, Publicist en Gids

La Cucaracha! # door Marc van der Hijden

  • Afbeeldingen | Bronnen ©: YouTube

Goed, ik heb dus een probleem met herinneringen. Er zijn mij heel veel mooie dingen overkomen in mijn leven, soms totaal onverwacht. Ik weet zeker dat het fijn was maar de details ben ik kwijt. Wat voor kleur was dat? Waar was dat? Hoe heette ze ook alweer? Waarom zijn er dan dingen die je eigenlijk niet onthouden wilt en die toch steeds blijven plakken? Het ziet ernaar uit dat we het ermee moeten doen.

In mijn vroege jeugd woonden we in een buurtje in Heerlen. Het was er rustig, je kon er goed spelen en uiteraard kenden we alle paadjes en achterommetjes. Zo af en toe gebeurde er iets in het straatje. Auto’s waren er in de 50-er jaren nog niet zo veel. De buurman had er een, een ‘Traction Avant’ en een oom, die in verzekeringen deed, kwam af en toe langs met een Volkswagen kever. We mochten dan een rondje meerijden, om het pleintje bij ons voor de deur, feest was dat! Een keer kwam ik met mijn vinger tussen de deur en mocht ik als troost een extra rondje! Ik herinner mij nog het gemengde gevoel dat ik toen had met mijn kloppende vinger.

De bakker kwam aan de deur met een bakfiets en soms kwam de lompenman (in Limburg: ‘d’r loemelekeël’) de afgedragen kleding verzamelen. Van onder uit de straat riep hij: ‘Loemelé.... loemeleeee!’ En dan, in de zomer, dan kon het zomaar gebeuren dat een ijscoman de straat verblijdde met zijn bezoek. Hij had een fietskar met twee ronde bakken, gevuld met smeuïg schepijs. Aan de handgreep van de bakfiets hing een koperen bel en klonk het twee keer ‘tingelingeling’ in de straat, dan wist je: daar is hij... ijsjes!

Hieronder de ultieme lofzang op de ijscoman door Jonathan Richman & The Modern Lovers (1977)

Ik hou van Limburg en ik mag er graag wonen. Daarom ben ik nooit vertrokken. De zachte lijnen van het glooiende landschap bekoren mij steeds weer opnieuw. Kom je terug van vakantie en zie je die heuvels weer, dan denk je: ‘Waar ben ik eigenlijk naar op zoek? Het ligt hier gewoon naast de deur!’ Zonder twijfel de mooiste hoek van Nederland. Misschien ook wel omdat het een beetje België is.

Nu heeft dat landschap een klein nadeel voor mij. Ik woon aan de rand van een dorp en achter mijn woning glooit het landschap in een lange lijn langzaam omhoog. Daar ligt een grote nieuwbouwwijk, aan het einde zo’n tien meter hoger dan mijn huisje. Mooi, zou je zeggen, en je hebt gelijk, totdat het buiten warmer wordt dat 10 graden Celsius. Dan komt van over de grens –jawel voor auto’s, ondernemers en belastingen is België een paradijs- een ijscoman met een grote gekleurde bestelauto, helemaal omgebouwd tot verkooppunt, met aan de trekhaak een fikse generator. Hij begint ’s morgens om een uur of elf en werkt door tot het écht te donker wordt voor kinderen.

Maar de luxe bestelbus verraadt het al: de ijscoman is ‘bij de tijd’. Geen lieflijk Pavlov belletje, waardoor bij kinderen het water in de mond loopt, nee tegenwoordig moet het elektronisch. Nu weet ik nog: vroeger moest je, om met een geluidswagen door de straten te rijden, eerst een vergunning aanvragen bij de gemeente, maar tegenwoordig maakt men kennelijk voor de kleine zelfstandige ijsventers een uitzondering. Ondernemerschap moet immers gestimuleerd worden.

Hij begint hélemaal achter in die hoger gelegen nieuwbouwbuurt en zigzagt, tergend langzaam, naar beneden. Uit zijn dubbele hoornluidspreker schalt de hele dag in elektronisch gegenereerde tonen ‘La cucaracha, la cucaracha tiedeldiedeldiedeldom!’ Continu... en als het even stopt, dan weet je: nu kan hij de bestelling niet horen. Kan iemand eens een paar sokken in die luidsprekers duwen zeg? Vreselijk, je zou er bijna een hekel aan ijs van krijgen. Dat gaat zo door tot in de avonduren en ik vraag mij weleens af: hoeveel ijs-eters zijn er eigenlijk in ons dorp?

Er komt geen eind aan. O ja, hij heeft één variant, er zijn dagen dan gebruikt hij een ander melodietje. Ik heb nog niet kunnen ontdekken waar deze plotselinge wisseling vandaan komt, maar ineens klinkt het de hele dag: ‘Mister sandman ping pong pong pong’. Misschien is zijn vrouw dan in haar periode of zoiets? En ik mij maar steeds afvragen of dat allemaal zomaar mag. Zal ik eens een klacht indienen? Het allerergste is: dit zijn ook weer van die klote melodietjes die dan in je hoofd blijven hangen, diep in het onderbewuste en dan loop je ergens op vakantie, vér weg van Limburg en Nederland, begin je ineens dat godvergeten deuntje te neuriën. Sta je te wachten op je ‘pain bien cuit, mais pas trop’ fluit je ineens 'la cucaracha, la cucaracha...!’ Zou onze ijscovriend weten dat 'cucaracha' staat voor kakkerlak?

© Marc van der Hijden, Elsloo

  • Laatste update op .

Toen is Elsloo modern geworden

Tijdens Monumentendag 13 september 2015 bezocht mevrouw Van Schendel-Haenen, met haar 96 jaar een van de oudste inwoonsters van Elsloo, de tentoonstelling 80 jaar Julianakanaal. Een echte Elsloose die opgroeide in de Maasberg en daardoor de aanleg van het kanaal en de gevolgen daarvan van nabij meemaakte. De Limburger wijdde er een dag later een hele pagina aan. U kunt het interview hier lezen >

klik op afbeeldingen voor vergroting

  • Laatste update op .

1954 Een eerste Heilge Mis viering in Catsop # door Jo Smeets

In Memoriam Albert Cremers, 8 juni 2015

Catsop, februari 2015 door Jo Smeets

Priesterwijdingen waren er in de jaren vijftig van de vorige eeuw nog volop. Het werd toen als een grote eer beschouwd als je zoon z'n leven in dienst ging stellen van God. Dit was geen halfslachtige onderneming, maar een stap met grote conseqenties. Je mag niet trouwen of het celibaat. Kortom een zeer rigoreuze stap in iemands jonge leven.

Het gehucht Catsop bracht ook priesters voort. Bijvoorbeeld Huub Claessen die in 1954 z'n eerste Heilige Mis opdroeg eerst in Oud-Heverlee (B.) en enige tijd later in de Augustinuskerk te Elsloo.

Hub met vader Guus Claessen en moeder Lies Pijpers

Op de foto Hub Claessen met vader Guus Claessen en moeder Lies Pijpers. Uit de collectie van zijn neef Jan Pijpers die bij de eerste Heilige Mis als misdienaar fungeerde.

Bij zo'n priesterwijding hoorde een feest. Een feest dat werd georganiseerd door De Jonkheid in Catsop. Zie foto onderaan dit artikel. Deze groep stond de bezielende leiding van Albert Cremers. (Albert is helaas onlangs overleden, op 8 juni 2015 op 90-jarige leeftijd)

Onderwijzers constateerden dat Albert Cremers de capaciteiten had om na de lagere school verder te leren. Dit deed hij in Sittard, echter de volgende stap om te gaan studeren aan een universiteit durfde hij niet aan. Zijn verknochtheid aan z'n geboortegrond was groter. Zo bleef hij in Catsop wonen waar hij de organisatie omtrent pater Claessen op poten zette. In het dagelijkse leven werkte Albert bij personeelszaken op de papierfabriek in Meerssen.

Om bij het wijdingsfeest groots uit te pakken, moest er eerst geld in kas zijn. Een loterij ging het geldezeltje worden. Fabrikanten werden aangeschreven en winkeliers schonken vele prijzen die op het laatst de hele woonkamer van huize Cremers vulden. De verloting hiervan bracht het benodigde geld op.

1954 1e H Mis Hub Claessen Misdienaars 2e v.l. Jan Pijpers

De priesterwijding van Huub Claessen (2e van links) 2e misdienaar van links is Jan Pijpers (klik voor vergroting)

Het feestplan behelsde o.a. om het ouderlijk huis van de priester mooi te versieren. Albert werkte op het papierfabriek en zo kwamen er grote papieren slingers gemaakt door De Jonkheid. Albert koos voor een extra zware kwaliteit papier, want als het regende moesten deze versieringen toch mooi blijven. Het was die dag stralend weer.

In de jaren vijftig van de vorige eeuw was een feest een zeldzaamheid. Het hele dorp liep uit om dit mee te maken.
Huub Claessen kwam met de trein uit dat verre Holland aan. Cremers had bedacht, om hem en z'n ouders in 'n open koets met paarden van het station Beek-Elsloo af te halen. Dit wilden zij niet. Iedereen was toen nog godsvruchtig, dus na de Heilige Mis in de St Augustinuskerk trok een grote processie van Oud-Elsloo naar Catsop. De hele route was met vaantjes versierd.

1954 Priesterwijding HuubClaessen Kerk

   1954 Priesterwijding HuubClaessen Kerk 02

1954 Priesterwijding HuubClaessen VersierdHuis 02   

1954 Priesterwijding HuubClaessen VersierdHuis

Aangekomen bij het geboortehuis Op de Dries speechte Albert. Het bijzondere hiervan is, dat deze toespraak is terechtgekomen op een 78-toeren elpee. Cremers was van vele markten thuis, zo had hij zeer goede kontakten bij radio Luxembourg. Hun programmering van lichte muziek in tegenstelling tot Hilversum sloeg zeer aan.
Het leek hem wel leuk om als herinnering de toespraak op te nemen. Dat was echter technisch verdraaid moeilijk. Dus de directie van radio Luxembourg stuurde enige technici naar Catsop om dit varkentje te wassen.

AlbertCremers speech

Albert Cremers tijdens zijn speech

   AlbertCremers speech 02

Nadat de speech voorbij was en op band stond was het tijd voor geschenken. Van de Jonkheid kreeg de kersverse pater Claessen een fors geldbedrag en een damesfiets. Met soutane (toog) op een herenfiets stappen, dat lukt niet. In de kleine voorkamer werd de receptie gehouden, waarbij je door de voordeur naar binnen liep en opzij weer naar buiten.

Na het officiële gedeelte vierden de buurtbewoners, die veel werk hadden verzet, op hun manier een feest. Zelfs bisschop Lemmens, geboren in Schimmert, kwam kijken naar wat De Jonkheid van dat kleine gehucht bij Elsloo uit de kast had gehaald om deze priesterwijding cachet te geven.

Jo Smeets

Jonkheid Catsop 1953
De Jonkheid van Catsop in 1965, klik voor vergroting

Met dank aan Guus Peters, Jan Pijpers en Albert Cremers voor de foto's. Hieronder deel 1 van een interview met Albert Cremers. Deel 2 en 3 is hier te vinden >  

  • Laatste update op .

Dr Van der Harten overleden 13-08-2007

Trouw DrVanDerHarten2007

Bron: Trouw | Esther Hageman − 15/08/2007

Hij was een huisarts met een roeping in Elsloo. Camille van der Harten genoot 36 jaar lang van zijn werk. Na zijn pensionering leerde hij de gezondheidszorg van de andere kant kennen: als patiënt.

Camille van der Harten werd op 13 december 1924 in Nijmegen geboren. Hij overleed 13 augustus 2007 in Geleen.

De kinderen van Camille van der Harten wisten niet dat een karbonaadje ook sappig kon zijn. Dat kwam doordat de maaltijd altijd moest wachten tot vader er was. Die was letterlijk altijd ’nog even bezig’. Hij was een huisarts van de oude stempel, in het mijnwerkersdorp Elsloo, even boven Maastricht. Waar de mensen alleen naar de dokter gingen als ze werkelijk iets hadden – maar, waar ze ook vaak werkelijk iets hadden.

Op 14 december 1989 nam Dr Van der Harten afscheid van zijn patiënten. De Limburger besteedde er uitgebreid aandacht aan. Met dank aan John Willems die deze artikelen 27 jaar later nog wist op te duikelen. (klik op de afbeeldingen voor vergroting)

Afscheid vdHarten 14.12.1989    

 

Afscheid vdHarten

 

 

  • Laatste update op .

Jo -de melkboer- Lemmens # door Jo Smeets

Op zoek naar en stalling, kom ik in november 2014, terecht bij Jo Lemmens voorheen melkboer. Jarenlang heb ik hem niet gesproken. Nee heb je, ja kan ik krijgen. Ik bel aan en Jo die zich zo te zien "nat" aan het scheren is, komt aan de voordeur. In z'n stupke en 'n handdoek om z'n nek. "Jo, zal ik over een uur terugkomen?". Okee, zegt ie.

Later aan de keukentafel, in de schemer, zitten Jo en z'n vriendin soep te eten. "Jo, ik heb niet veel tijd, dadelijk moeten wij naar een verjaardag in Geverik, ga zitten". Er passeren enige onderwerpen de revue.

Jo Lemmens Elsloo 1958

Zo is het 18 jaar geleden, dat hij stopte met z'n SRV-wagen. Jo reed dagelijks z'n ronde door Catsop en Elsloo. Een rijdende zuivel- kruidenierswinkel die op een slakkengang door de woonwijken reed. Midden jaren zestig werd dit idee gelanceerd. Qua postuur lang en smal in een witte jas, zat hij achter het stuur. Niet te beroerd om waar nodig de boodschappen binnen te brengen.
"Die grote srv-wagen die je had, wat is hiermee gebeurd?" De ex-melkboer zegt dat deze niet lang na z'n pensionering heeft verkocht. "Ik vreesde het ergste, toen ik de koper ermee zag wegrijden. Hij vertrok alsof het een race-auto was. Op twee wielen door de bocht is overdreven, maar die motor, die jarenlang anders was belast, kuchte en steunde"
Nadat z'n ventronde erop zat, moest ie samen met z'n vrouw Jes de SRV-wagen weer klaarmaken voor de volgende dag. Ook aan huis kon je bij Jes en Jo nog terecht als je een boodschap was vergeten. Tsja, een verdwenen fenomeen die SRV-wagen.

Hij zegt: "Jo weet je dat er langs jouw woonhuis een smal pad liep dat leidde naar de oude kern van Elsloo?" Nee, zeg ik. Toen wij als familie in 1960 in Catsop kwamen wonen, keken wij vanuit de woonkamer en keuken uit op de koeien van Sjaak de Heiboer.
Het priesterwijdingsfeest van mijn oom pater Claessen haalt hij ook aan. Catsop stond hierdoor op z'n kop.
Nu zijn we twee maanden verder en lees ik Jo's overlijdensadvertentie in de krant. Hij is onverwacht op 17 januari 2015 gestorven.
Ooit een karakteristiek persoon in de Elsloose gemeenschap. Vooral in 1958 toen hij tot prins werd uitgeroepen van CV De Sajelaire.

Jo Smeets

  • Laatste update op .