De Heren van Elsloo: Het geslacht De Gavre (Gavre of Gaveren). Vervolg

De verwantschap tussen de eerste en de tweede tak van Gavre in Elsloo
Om deze ingewikkelde knoop zo duidelijk mogelijk te maken zullen we nog eens de verwantschap stap voor stap ontrafelen.
Het echtpaar Willem de Gavre en Jeanne de Berlo had diverse kinderen waaronder Godefroid I de Gavre en Jean IV de Gavre.
Jean IV de Gavre van Diepenbeke die de eerste keer getrouwd was met Isabeau van Heetvelde en voor de tweede keer met Elisabeth du Chasteler, was de vader van Jean V (onze kasteelheer nr 11)
Godefroid I de Gavre gehuwd met Florence de Grez was de voorvader van Jean Charles (nummer 18) . Aan deze vermaakte Conrard IV, de laatste telg van de eerste tak, Elsloo.
Allebei de takken in Elsloo hebben dezelfde “stammoeder” gemeen, namelijk Yolanda van Elsloo, de dochter van onze kasteelheer nummer 5, Oyst I van Born. Zij was het die “Aelsers blood” in de stamboom van de Gavres van Elsloo heeft ingebracht.

Kortom: Jean Charles van Gavre, (de hierna te behandelen nummer 18) van de tweede tak en de laatste Gavre van de eerste tak, Conrard IV (nummer 17) waren verre neven van elkaar.
“Ut rook nog nao famielje”, zouwe de auw luuj vreuger in Aelse gezag höbbe”.

Maar toch is deze verklaring niet geheel sluitend. Jean V (nummer 11) had namelijk niet alleen een zoon Adriaan, die hem later zal opvolgen, maar ook nog een dochter Jeanne genaamd. Deze Jeanne trouwde in de familie, met Jacques (Sjaakske in ut Aelsers) de Gavre de vader van Louis de Gavre . Zij was waarschijnlijk de tweede echtgenoot van Sjaakske want de eerste vrouw van Sjaakske was namelijk Antoinette d’Inchy (de moeder van Louis). We hebben een vermelding aangetroffen dat Jeanne en Sjaakske samen ook een kind hebben gehad, ook een Charles. Over deze hebben wij echter verder geen nadere gegevens gevonden . Mogelijk is hij jong overleden. Had deze Charles nakomelingen gehad, dan was een van hun onge-twijfeld voor Elsloo in aanmerking gekomen. In dat geval had ook de straatnaam in Elsloo geklopt.

Ook Jeanne is op haar beurt voor tweede keer getrouwd en wel met Robert de Longueval. (Longueval is een plaats in het noorden van Frankrijk onder Lille) Hopelijk komen we over Jeanne en haar zoon ooit nog iets meer te weten. Jeanne is dus ook de stiefmoeder geweest van Louis, de grootvader van Jean Charles de Gavre (nummer 18).

18. Jean (Jan) Charles van Gavere de Fresin
Jean Charles van Gavre geboren 3 juni 1564, gestorven 4 october 1629 huwde met Francoise de Renty *, vrouwe van Rixensart enz. Hun zoon Pierre Ernest van Gavere kreeg na hun Elsloo. (*Renty is een kleine plaats in noord Frankrijk in het departement Pas-de Calais)

Jean Charles de Gavre
Comte de Fresin
Born 1564
Died 4 October 1629
Married 15 March 1586 *
Francoise de Renty, daughter of Oudart de Renty and Marie
de Licques
Died after 13 November 1629 (date will)

Kinderen: de Gavre de Fresin, Michele
de Gavre de Fresin, Pierre Ernest
de Gavre de Fresin, Albert
de Gavre de Fresin, Alexandrine
de Gavre de Fresin, Dorothe

Jean Charles de Gavre was kamerheer van de Hertog van Parma (gentilhome de Chambre du Duc de Parma) en colonel van een Waals infanterie regiment.

Foto boven: Het nog bestaande kasteel van Rixensart (dat ligt bij Wavre) is door Jean Charles gebouwd. Kasteel Rixensart wordt als een van de mooiste kastelen van Belgie beschouwd. (Foto wikipedia, door EmDee - Eigen werk, CC BY-SA 3.0 embedded)

Kasteel van Rixensart
Het kasteel van Rixensart, dat nog altijd bewoond wordt door de prinsen van Merode, kan worden gerangschikt onder de mooiste kastelen van België. Het huidige gebouw stamt gedeeltelijk uit de jaren 1631-62 en werd gebouwd door Jean-Charles de Gavre, graaf van Frésin en vervolgens door Hipolyte Spinola, graaf van Bruay. De inrichting van de tuinen zou geïnspireerd zijn op een tekening van Le Nôtre, de beroemde architect-tekenaar van Lodewijk XIV. De salons, slaapkamers en appartementen, die er stuk voor stuk schitterend uitzien, werden bewoond door diverse grote persoonlijkheden, waaronder Graaf Félix de Merode, minister van staat Monseigneur Xavier de Merode, schrijver Charles de Montalembert.


19. Pierre Ernest de Gavre , de Fresin.

Pierre Ernest de Gavre
Comte de Fresin, Baron d'Inchy, son
of Jean Charles de Gavre, Comte de Fresin and Francoise de
Renty
Died 1637
Married 7 October 1610 *
Countess Elisabeth Katharina von der Marck, daughter of
Count Philipp von der Marck and Countess Katharina von
Manderscheid-Virneburg
Died after 1634

Chateau de Rixensart (Afbeelding en meer info: noelauchateau.be, embedded)

Pierre Ernest de Gavre, Graaf de Fresin, Baron D’Elsloo en D’Inchy , Heer van Ollignies en Rixensart, gestorven in 1637 was gehuwd op 7 oct 1610 met Elisabeth Catharina van de Marck (gestorven 1636).

Kinderen: De Gavre de Fresin, Dominique De Gavre de Fresin,Theodora De Gavre de Fresin, Olympe De Gavre de Fresin, Francoise

Het derde kind in de rij was dus: Princes Olympe Therese Marguerite Hipolite de Gavre barones d’ Elsloo, d’Inchy, Vrouwe d’Ollignies *, Kanunnikes van Nivelle gestorven in 1693. Zij was het die Elsloo verwierf en ons dorp nieuw elan gaf door het bouwen van een gloednieuw kasteel en dit ook te bewonen.

(*Ollignies (Woelingen) ligt ook bij Ath (Aat) in Henegouwen. Nivelles -Nijvel- ligt ten zuiden van Brussel.)

Kasteel te Ollignies (Afbeelding: wikimedia, embedded)

Catharina van de Marck Catharina de moeder van Pierre Ernest stamt uit een familie die we al eerder tegenkwamen. De familie van de Marck stond bekend om hun wreedheid en geweldagheid. Zij is een afstammeling van Everhard van de Marck heer van Lummey vanwege zijn wreedheid had hij de bijnaam “het zwijn van de Ardennen”. ("le sanglier des Ardennes"), deze bijnaam overerfde zelfs op zijn zoon Everaard II en zijn kleinzoon Everaard III. Een broer van de laatste, Willem, was de ergste van allemaal. Hij wordt in 1485 op de markt in Maastricht vanwege zijn daden onthoofd. Een kleinzoon van deze Willem was de bekende watergeus die Den Briel vervoverde admiraal Willem Lummey .Deze heette voluit Lummey van de Marck. (Lummey komt overigens van Lummen in Belgisch Limburg).

Érard de la Marck (né le 31 mai 1472 à Sedan - mort le 18 mars 1538 à Liège) était le cadet de la maison de La Marck, puissante famille d'origine germanique, qui s’est efforcée, depuis le XIe siècle d’accroître sa puissance vers l’Ouest, tout d’abord la Ruhr, ensuite le Pays de Liège, enfin la France. Bron : wikepedia

Kasteel Elsloo, gebouwd voor Nicolaas en Olympe D’Arberg (Foto Guus Peters)

In “Uit Elsloos verleden” staat dat de zoon van Jean Charles van Gavre-Fresin, Pierre Ernest alleen dochters had en dat na zijn dood zijn bezittingen gedeeltelijk over zijn gegaan op zijn neef Charles of Carlos van Gavre en dat Elsloo kwam aan Dominique Francois de Gavre graaf van Fresin, deze zijn dochter Olympe huwde met Nicolaes D’Arberg. Ons onderzoek kan deze beschrijving echter niet staven. Charles of Carlos was de vader van Jean Charles en Olympe was een dochter van Pierre Ernest en niet van Dominique , dat was haar broer. Ook van beschreven erfdeling is ons ook niets bekend. In dit stuk zitten “weeffouten”.

20. Nicolaas D’Arberg de Valangin
Olympe de Gavre trouwde in 1638 met Graaf Nicolaas van Arberg (D’Arberg) de Valangin. Geboren 12 oktober 1618, gestorven 15 jan 1687. Zij trouwden te Nivelle (Nijvel) ten zuiden van Brussel. De bruid stond als zijnde zeer rijk bekend. Nicolaas had het zich goed bekeken, hij klom hiermee in keer een paar sporten op de maatschapplijke en adelijke ladder. In 1660 neemt hij de titel Graaf D’Arberg de Valangin aan.

Olympe Therese de Gavre
Baronne d'Elsloo
Married 1638
Count Nicholas von Arberg und Valangin
Died 1687

De titel graaf slaat niet op Elsloo dat was een baronie, een trapje lager. Trouwens als men stukken leest buiten de archieven van Elsloo, dan komt men de naam Elsloo maar sporadisch tegen in hun titels. Ze weten dan blijkbaar niet meer wie hun groot heeft gemaakt, namelijk de familie van het Olympe.

Kinderen:

1 Claudius Arberg Valangin (gest 1684)

2 Claude Nicolas Arberg Valangin (gest 1731)

3 Claude Theodore Arberg Valangin

4 Pierre Ernest Arberg Valangin (luitenant colonel)

5 Olympia Theresia Arberg Valangin (gest 1729)

6 Joseph Albert Arberg Valangin (gest 1726)

Graaf Nicolaas was een telg uit het geslacht D’Arberg de Valagin. Met hem ging Elsloo nu wel over in handen van een andere dynastie namelijk die van de D’Arbergs. Nicolaas kwam uit een familie van militairen. Zijn ouders waren Francois D’Arberg de Valagin, Colonel en Gouverneur van Charlemont en diens tweede vrouw Baronnes Adrienne de Brion.

Olympe en Nicolaas kregen diverse kinderen waarvan een Joseph Albert D’Arberg de Valangin, gestorven 1726, was. Deze wordt de volgende Heer van Elsloo maar, naar oud Aelsers gebruik, gebeurde dat niet zonder “vreigel”. Albert Joseph raakt verwikkeld in een geschil met de minderjarige Nicolaas van Aarberg Valangin, over het bezit van de Heerlijkheid Elsloo.

Claude Nicolas stierf 1731 maar zijn geboortedatum weten we niet. Vandaar dat we ook niet met zekerheid kunnen zeggen of hij de minderjarige was waarmee Joseph Albert in de clinch heeft gelegen (hoogstwaarschijnlijk wel).

Albert Joseph werd in het bezit van Elsloo bevestigd in 1708. Waarschijnlijk was die Nicolaas zijn broer Claude Nicolas D’Arberg (gestorven 1731). In hetzelfde proces beschuldigd zijn Drossaard in Elsloo, Jasper Lambremont, de Graaf van Arberg achter diens rug om met een vals proces te zijn gekomen van Arberg tegen de Gravin Valencin (deze kennen wij overigens niet) over de heerlijkheid Elsloo. Jasper wordt door de Graaf voor belediging, laster en smaad aangeklaagd. De Graaf eist herroeping van de beschuldiging en de arme Jaspar wordt zelfs gearresteerd. De afloop is ons niet bekend.
Het is overigens deze Jasper Lambermont die de grote boerderij (nu appartementcomplex in de Dorpstraat) boven de Maasberg heeft gebouwd.

De band tussen Elsloo en Gronsveld
De heren van Elsloo hebben altijd wat met Gronsveld gehad. De Schoonvorsten waren er al verwant mee en via de D’Arbergs onstond weer een band met Gronsveld. Claude Nicolas D’Arberg was namelijk getrouwd met Maria Anna of Toering Jettenbach (1691-1738). Zij was in 1719 weduwe geworden van Jan Frans van Bronckhorst die het het graafschap Gronsveld aan haar had nagelaten (alweer een D’Arberg die met zijn neus in boter viel). In 1721 trouwden ze. Hun dochter Maria Josephine trouwde in 1746 met haar neef Maximiliaan van Törring-Jettenbach en kreeg Gronsveld wat bestond uit Gronsveld, een gedeelte van Eckelrade en Honthem. Zij hebben dit in bezit gehad tot ze in 1801 door de Franssen werden onteigend.