Foto hierboven: De S-bocht bij Meers. Op de linkeroever is duidelijk het gebied waarin de Maas is opgeschoven te herkennen. In de gele cirkel de kerk van Meers.(Foto Guus Peters)

Het afspoelen van  gronden (tussen 1450 en 1850) beperkte zich niet alleen tot de hellingen nabij de burcht, ook in het gebied tussen Elsloo en Meers schoof de Maas naar het oosten op. Ook hier werden wegen en gebouwen weggevaagd en strijd tegen de rivier geleverd. In detail zullen we later de situatie voor en na het opschuiven behandelen. Maar eerst dienen we voor het begrip de hoofdlijnen van het geheel aan Maasverplaatsingen rond Meers te reconstrueren.

Afbeelding.
De loop van de Maas langs Meers voor de veranderingen bij Elsloo rond 1450. In lichtblauw een mogelijke tak door  “de Koele” (tussen Kleine en Groot Meers) en een tak langs Kotem en Geneuth. Wanneer deze zijn vervallen is ons niet bekend. In donker blauw de hoofdtak. Ook bestaat dan nog de tweede tak langs Maasmechelen. Het bochtig verloop van de uiteindelijke hoofdtak zal meer te maken hebben met een vroegere situatie waarbij de vervallen lopen een actievere rol speelden, dan met een zelfstandige natuurlijke ontwikkeling van de hoofdtak.

De bocht in de Scharberg
Het ingraven in de zwakke kiezelrijke Scharberg blijft ook voor Meers niet zonder gevolgen. De rivier schuift tussen Meers en Elsloo in korte tijd richting Meers en kasteel van Stein. Bij Geneuth roept deze ontwikkeling een tegenreactie op.

Afbeelding. Het opschuiven van de Maas in de periode 1450-1850 in het gebied tussen Meers en Elsloo

De bocht bij Geneuth
Zou er bij Geneuth aan de loop van de Maas tijdens dit proces onveranderd zijn gebleven, dan zou door het ingraven van de rivier in de Scharberg langzaam aan een onmogelijke haakse bocht tot stand zijn gekomen.  Dat  is ook niet gebeurd. Tegelijkertijd met het ingraven in de Scharberg drukt vanuit de Koeweide van Meers  de Maas een bocht over de Koeweide naar het westen. Ze schuift zo tussen de hoeve de Weerd en Geneuth door. Hierdoor ontstaat zelfs een conflict tussen de bewoners van de Hoeve te geneuth en de Weerd. Sloten hun landerijen eerst aaneen nu drong de Maas zich ertussen. Bij de ene (Geneuth) Spoelt het land af, bij de andere ( de Weerd) komt het erbij. Het conflict ging over de eigendom van de aangespoelde gronden, waren die nu van Geneuth of de Weerd.

Afbeelding. Als reactie op het ingraven in de Scharberg drukt de bocht bij Geneuth zich vanuit de Koeweide naar het westen

Hoeve de Weerd op een eiland.
Ondanks de veranderingen bij Meers blijft er nog lang een gedeelte van de oude Maasloop tussen hoeve de Weerd en het dorp Meers intact. De Maas vind uiteindelijk een nieuwe loop tussen Mechelen en de Weerd  (de huidige loop). Dit mede door oude Maasarmen (oorspronkelijk behorende tot de oude tweede tak langs Grimbie en Mechelen) in zich op te nemen. De Weerd komt tot in de 19e eeuw op een eiland te liggen (waarschijnlijk alleen bij hoog water). Dit komt doordat er via  een oude Maasarm langs de Weerd water uit de nieuwe loop in het oude gedeelte blijft instromen.

De Maasarm tussen de Weerd en Meers

De situatie rond 1650.

Rond 1650 heeft de Maas haar huidige loop vrijwel gevonden. Alleen in het gebied tussen Vught en de Weerd zullen er nog wijzigingen plaatsvinden.

De stippellijn geeft de huidige loop van de Maas weer

Afbeelding. Het is het beeld van rond 1650 wat we op vele kaarten aantreffen. Oude Maasarmen zijn nog gedeeltelijk actief en omsluiten eilanden. Het grootste eiland zijn de weerden onder Vught. Het kleinere eiland is de Weerd met de oude Maasloop over de Koeweide. Het kleinste eiland is de Maasband.