Nederlandse plastic recyclingsector in zwaar weer

door goedkope Chinese grondstoffen

De Nederlandse plastic recycling-industrie kampt met een golf van faillissementen. Bedrijven die ooit pioniers waren in het hergebruik van plastic afval, staan onder druk door een groeiende import van goedkope Chinese plastic grondstoffen. Dit zet niet alleen de sector op het spel, maar roept ook vragen op over de duurzaamheid van de Europese afvalverwerking.

Concurrentie uit China
De wereldwijde plasticmarkt is de afgelopen jaren veranderd. Waar gerecycled plastic ooit een aantrekkelijk alternatief was, is de prijs van nieuwe uit China geïmporteerde plastic korrels drastisch gedaald. Deze korrels, geproduceerd tegen lagere milieustandaarden en met goedkope arbeidskrachten, hebben de markt overspoeld. Europese recyclingbedrijven kunnen hier nauwelijks tegenop, mede door de strengere eisen rondom verwerking en productiekosten.

Veel Nederlandse bedrijven hebben hun marges zien verdampen. “We werken duurzaam en voldoen aan strenge regelgeving, maar we kunnen niet concurreren met de spotprijzen van nieuw plastic uit China,” zegt een woordvoerder van een recyclingbedrijf in Noord-Brabant dat onlangs faillissement moest aanvragen.

Afval als exportproduct
Ironisch genoeg ligt een deel van het probleem bij Europa zelf. Jarenlang werd plastic afval voor verwerking geëxporteerd naar Aziatische landen, waaronder China. Sinds het Chinese importverbod op afval in 2018 werd dit proces verstoord. Hoewel Nederland sindsdien zelf meer afval recyclet, heeft China zijn productiecapaciteit uitgebreid om zelf nieuwe plastic grondstoffen te produceren. Het resultaat: goedkope Chinese grondstoffen stromen nu naar Europa terug, tegen tarieven waar Europese bedrijven niet tegen kunnen opboksen. En het milieu in China en Azië? Dat boeit hun niet.

Impact op duurzaamheid
De situatie brengt een wrang contrast naar voren. Europa zet zwaar in op duurzaamheid en op een circulaire economie (met een lange levenscyclus, door zo lang en zo veel mogelijk her te gebruiken). Maar goedkope importproducten dreigen deze doelstellingen onderuit te halen. Bedrijven die investeren in technologie en groene oplossingen, moeten concurreren met leveranciers die minder aan milieukosten besteden. “Recycling is niet langer rendabel, terwijl we juist moeten inzetten op hergebruik en het verminderen van afval,” aldus een brancheorganisatie.

Politieke oproepen
Er zijn inmiddels geluiden vanuit de recyclingsector en milieuorganisaties die pleiten voor strengere importheffingen op nieuw plastic uit niet-Europese landen. Ook worden subsidies of belastingvoordelen voorgesteld voor Europese recyclers, zodat zij kunnen blijven concurreren. De vraag is echter of deze maatregelen op tijd komen om meer faillissementen te voorkomen.

Een bedreigde sector
De recente faillissementen zijn een pijnlijke herinnering aan de uitdagingen die komen kijken bij het realiseren van een circulaire economie. Zonder politieke steun of een structurele oplossing dreigt Nederland belangrijke spelers in de duurzame afvalverwerking te verliezen. Ondertussen wordt de markt overspoeld met goedkoop plastic en lijkt de race om duurzaamheid een stap terug te zetten.

Conclusie: De Nederlandse recyclingsector balanceert op de rand van de afgrond. Als Europa de ambitie om afval te verminderen serieus neemt, moet er snel actie worden ondernomen om eerlijke concurrentie te garanderen en duurzame bedrijven te beschermen.