Mijnwater én bodem stijgen in Stein

Op het Heidekamppark in Stein heb je misschien al eerder een grote boormachine zien staan. Deze boormachine maakte in opdracht van de provincie Limburg een ongeveer 420 meter diepe waarnemingsput. Met deze put wil de provincie Limburg het stijgende mijnwater in Stein in de gaten houden.

Geschiedenis
Diep onder de grond in Stein werd decennia lang steenkool gewonnen door de mijn Maurits. In de jaren zestig werd duidelijk dat de steenkoolwinning niet meer rendeerde. In 1965 kondigde de toenmalige minister Den Uyl in de Schouwburg van Heerlen daarom de sluiting van de mijnen aan. Het duurde uiteindelijk tot 1974 voordat alle mijnen gesloten waren.

Om te kunnen mijnen moest grondwater tot op grote diepte worden weggepompt. Na de sluiting van de mijnen werd hiermee gestopt. Het gevolg is dat steenkoollagen met al zijn schachten, gangen en pijlers zich weer vullen met water. Dit gaat heel langzaam. Naar verwachting gaat de stijging van het mijnwater nog enkele decennia door.

Stijging mijnwater
In de afgelopen jaren is er uitgebreid onderzoek gedaan naar de effecten van de stijging van het mijnwater, zoals bodemstijging of aantasting van de kwaliteit van het ondiepere grondwater. Hoewel de risico’s op schade klein zijn, hebben het Rijk, de provincie en de gemeenten besloten om de stijging van het mijnwater goed in de gaten te houden.

Overigens, niet zo heel bekend is dat de bodem in het voormalige mijngebied langzaam stijgt. Daar waar de rest van Nederland last heeft van bodemdaling, ‘heel Holland zakt’ zou je met een knipoog kunnen zeggen, is de bodem in de mijnstreek omhooggekomen. In Stein al meer dan 30 cm. We verwachten dat hier de komende decennia nog meer dan een decimeter bij zal komen.

Gebruik vervuild grondwater mogelijk toch risico voor volksgezondheid

Provincie Limburg houdt als bevoegd gezag toezicht op de historische verontreiniging veroorzaakt door DSM. Daarom heeft de provincie DSM verzocht haar saneringsplan van 2000 te actualiseren naar de huidige tijd en inzichten. Dit nieuwe geactualiseerde saneringsplan ‘Duurzaam Bodembeheer Chemelot’ is nu door Gedeputeerde Staten van de provincie positief beoordeeld als een toekomstbestendige saneringsaanpak. Tevens is op basis van onderzoek geconcludeerd dat er op dit moment in de omgeving van Chemelot geen sprake is van gevolgen voor de volksgezondheid.
Tevens is op basis van onderzoek geconcludeerd dat er op dit moment in de omgeving van Chemelot geen sprake is van gevolgen voor de volksgezondheid... Lees verder op de website van de provincie.

Inloopbijeenkomst voor inwoners op 25 april
Ondanks dat het historische verontreiniging betreft, realiseert Provincie Limburg zich dat inwoners mogelijk vragen of zorgen hebben. Daarom organiseert de Provincie voor inwoners van de betreffende gemeenten op maandag 25 april a.s. van 18.00 tot 21.00 uur een inloopbijeenkomst bij Van der Valk hotel Stein-Urmond. Hier kunnen dan vragen worden gesteld aan aanwezige vertegenwoordigers van Provincie Limburg, DSM en de GGD. Om 18.30 en 20.00 uur wordt een korte algemene toelichting (op hoofdlijnen) gegeven in de vorm van een presentatie. > Aanmeldformulier inloopbijeenkomst 25 april 

De provincie Limburg adviseert een deel van de inwoners van de gemeenten Stein en Sittard-Geleen om geen grondwater te gebruiken. Dit vanwege bodemverontreiniging op industrieterrein Chemelot in het verre verleden. Daarmee blijft het advies van de provincie van kracht dat sinds 1999 geldt. (Bron: 1Limburg 30.03.2022)

De stelling ‘geen gevaar voor de volksgezondheid’ geldt alleen als het grondwater niet wordt opgepompt, zeggen milieugezondheidsdeskundigen bij de GGD Zuid Limburg. Inmiddels is gebleken dat een aantal inwoners van de twee gemeenten wél het vervuilde grondwater oppompt en gebruikt. Om de gevolgen van het watergebruik precies te kunnen duiden, heeft de GGD inmiddels het RIVM ingeschakeld. Het instituut is momenteel nog bezig om de risico’s in kaart te brengen.
Lees verder in De Limburger van 14 april 2022 >

Voor inwoners van de gemeenten Stein en Sittard-Geleen, woonachtig in het geel gekleurde gebied op bovenstaand kaartje, blijft het al bestaande advies gelden dat het gebruik van grondwater benedenstrooms van het bedrijfsterrein tot aan de Maas voor drinkwater, beregening, irrigatie en veedrenking wordt ontraden. Afbeelding: De Limburger (embedded)