Reconstructie Slakweg Kasteelpark

Werkzaamheden Slakweg afgerond

Nadat de werkplaats van IVN en de opslag van HSV-Juliana zijn verplaatst zal het Limburgs Landschap de komende weken de laanbeplanting langs de Slakweg verjongen en een hekwerk langs de Botanische tuin van het IVN vernieuwen. Vanaf maandag 4 november werden de eiken laanbomen gekapt, waarna een nieuwe laan bestaande uit 34 winterlinden, aangeplant werd. 

Een project dat de Facebook-gemoederen in Elsloo lang bezig heeft gehouden, is nu afgerond. Benieuwd hoe het over 10 jaar uitziet. De foto's hieronder tonen de afgeronde situatie op 25.11.2024

Foto onder (Guus Peters 08.11.2024): nadat de eiken gekapt zijn en de laan versmald wordt.

Specificatie werkzaamheden
Tijdens de eerste week van november werden de laanbomen geveld. Tak- en stamhout werden afgevoerd, net als de wortelstelsels. Vanaf de tweede week van november werden de nieuwe laanbomen geplant. Als laatste in de reeks van werkzaamheden langs de Slakweg werd het asfaltdek versmald en nieuwe molgoten gerealiseerd. Het asfalt werd tevens aan beide zijden tevens een halve meter versmald. Hierdoor ontstond er meer wortelruimte voor de nieuwe bomenlaan.

Afrastering IVN-tuin
Langs het opgaande pad bij de IVN-tuin is een gaas afrastering aanwezig. Met name in de wintermaanden, wanneer bomen en struiken veelal hun balderen hebben verloren, is het aanwezige raster niet erg fraai in een landgoed sfeer en omgeving. In overleg met het IVN is besloten de afrastering zoals die parallel aan het opgaande pad aanwezig is, af te breken en circa 3 tot 4 meter lager te herplaatsen. Het voordeel hiervan is dat het gaaswerk veel minder zal opvallen en dat de wandelaar over de afrastering heen inkijk heeft op de botanische tuin, de kasteeltoren en de voormalige molenaarswoning.

Bovengenoemde werkactiviteiten zijn projectonderdelen van een omvangrijk investeringsplan dat Het Limburgs Landschap kan realiseren dankzij bijdragen van de gemeente Stein, de NV Theodora, Stichting Sponsorgelden Kasteelpark Elsloo en Leader +.

Tegenstanders bomenkap lijken aan kortste eind te trekken

Update 11.01.2024

De kritiek van zes bezwaar-indieners tegen de door de gemeente Stein afgegeven kapvergunning voor een 30-tal eiken aan de Slakweg, de toegangsweg naar Kasteelpark Elsloo vanaf Terhagen, is ongegrond naar mening van de gemeente Stein.

Overigens werd slechts één bezwaarschrift geldig verklaard omdat de andere indieners geen direct belanghebbenden zijn; maar eerder verontruste inwoners. Zij kunnen overigens nog via de rechter in beroep gaan als  de gemeente een negatief besluit zou nemen.

Tijdens een vergadering begin januari hebben de tegenstanders hun bezwaren mondeling kunnen toelichten. Eerder was al gebleken dat zij niet alleen de vervanging van de eiken met winterlindes afkeuren maar ook het voorafgaand communicatieproces hekelen.
Bij dat eerste punt moet je vaak blindvaren op de kennis en kunde van experts, waarvan Het Limburgs Landschap er toch een is of in elk geval de door hun ingehuurde partijen.
Wat betreft de communicatie hebben de tegenstanders zeker een punt: die was veel te laat en in eerste instantie benedenmaats. Blijkbaar een inschattingsfout van Het Limburgs Landschap en de gemeente Stein.

De CMB-fractie in de Steinse gemeenteraad stelde schriftelijke vragen over de participatie van de Elsloose gemeenschap en kreeg op 3 januari jongstleden o.a. onderstaand antwoord:

Vraag: Welk participatietraject is doorlopen alvorens Uw College het besluit als zodanig heeft genomen?

Onbekend is welke partijen precies geparticipeerd hebben in de voorbereiding van het project en de discussie daarover. Er zijn ook partijen die enkel een presentatie van Het Limburgs Landschap hebben bijgewoond

De werkzaamheden zullen overigens pas na het broedseizoen van start gaan, naar verwachting in het begin van de zomer 2024.
Sowieso moet eerst de vergunning binnen zijn en de hele bezwaarprocedure afgerond is.

Lees ook De Limburger, 11.06.2024 ⇢
 

Nieuwe laanbomen waar toekomstige generaties van kunnen genieten

Update 21.12.2023

Het Limburgs Landschap beheert de Historische Buitenplaats Elsloo, waar ook het kasteelpark onder valt. Als bezoekers nu door het park lopen zien ze dat er veel is gebeurd. De Stichting wil in de nabije toekomst ook de laanbomen aan beide zijden van de Slakweg vervangen om de monumentale laan die de weg va oudsher is weer te kunnen reconstrueren. Het Limburgs Landschap hoopt dat de nieuwe laanbomen 200 tot 300 jaar meekunnen en dat toekomstige generaties hier nog lang van kunnen genieten.

Nieuwe laanbomen
Door achterstallig onderhoud is de huidige boomstructuur onvoldoende om uit te groeien tot een in potentie monumentale laan. Het probleem is dat er in een veel eerder stadium onderhoud, zoals kroon-snoei, had moeten plaatsvinden. Helaas is deze bomenlaan, tot op het moment dat Het Limburgs Landschap het beheer in 2014 overgenomen heeft, onvoldoende onderhouden. Door dit gebrekkige onderhoud vertakken en ‘vorken’ de bomen sterk. Met name het vorken maakt deze bomen gevoelig voor wind- en stormschade. Forse snoei ter correctie brengt zwakke plekken in de stam en lost het probleem niet op.

Alles afwegend heeft dit uiteindelijk geleid tot de keuze voor het rooien van de eiken laanbomen en het maken van een nieuwe start. Het gaat om maximaal 37 bomen. Als deze bomen in bosverband in een natuurgebied zouden hebben gestaan, zouden de natuurbeheer organisaties ze gewoon hebben laten staan. In Elsloo vormen de bomen een laan, waar een druk bewandeld pad langs loopt. Door de merendeels slechte kroonvorm van deze bomen gaan deze naarmate ze ouder worden een steeds groter probleem qua veiligheid met zich meebrengen. 

Toekomst
Doel van Het Limburgs Landschap is om, vanuit cultuurhistorisch oogpunt, hier een laan te laten ontstaan die 200 – 300 jaar mee kan. Met de actueel aanwezige bomen gaat dat niet lukken. Daarom wordt nu de keuze gemaakt de eikenbomen te vervangen door karakteristieke winterlinden, waarbij tevens de groeiplaats verbeterd wordt door goede grond in te brengen, het asfaltdek van de Slakweg te versmallen en voorjaarsbloeiers aan te planten.

Door nu de verjonging door te voeren, kunnen toekomstige generaties ook van het park genieten. Nu niets doen betekend nog 20-30 jaar achter de feiten aan blijven lopen, om dan te concluderen dat de bomen alsnog gekapt moeten worden. Liever benut men die periode om nu nieuwe laanbomen te planten en mooi uit te laten groeien. Nu de huidige bomen nog relatief jong zijn, is het vervangen van de laan minder pijnlijk dan wanneer oudere bomen vervangen moeten worden.

Het beeld van de laan herstelt zich na nieuwe aanplant gelukkig relatief snel. Ook biedt het de mogelijkheid om een goede nieuwe start te maken met beheer en onderhoud. We hebben daarom bewust nu gekozen voor vervanging van de laanbeplanting.

Paden in het bos
De holle weg richting Terhagen, en het pad onder het viaduct zijn door het Limburgs landschap hersteld. De holle weg richting Terhagen is in het verleden door de gemeente Elsloo/Stein dichtgestort met materiaal afkomstig van de sloop van de zwembaden. Het Limburgs Landschap heeft beoogt deze historische weg zowel beter herkenbaar alsmede beter beloopbaar te maken. Daarvoor hebben we gebruikt van Kunrader steen, een natuursteen product.

Samenwerking
Het Limburgs Landschap werkt haar plannen uit en bespreekt die o.a. met vertegenwoordigers van het IVN, de NV Theodora, Dorpsplatform Elsloo, de Stichting Sponsorgelden en de gemeente Stein.

Eerste artikel: 24.10.2023

"Deze eikenlaan word gekapt! In totaal 39 bomen. Bezwaar maken bij gemeente"

Staat er op een groen geplastificeerd briefje dat aan het toegangshek hangt van het Kasteelpark, ingang Slakweg bij Medammerweide in Elsloo. Een goedbedoelde en sympathieke oproep van een bomenvriend en natuurliefhebber. 

Op 5 oktober 2023 is de vergunning voor kap van deze bomen door de gemeente verleend. Daar lezen we:
Tegen dit besluit kan met ingang van 6 oktober gedurende 6 weken bezwaar worden ingediend bij het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Stein. (Stadhouderslaan 200 Postbus 15, 6170 AA te Stein). In dit bezwaarschrift dient tenminste uw naam en adres te staan, een omschrijving van het besluit, de reden(en) waarom u bezwaar heeft en uw handtekening. Het ingediende bezwaarschrift schorst de werking van het besluit echter niet.
(in de publicatie van de gemeente stond eerst 6 november als ingangsdatum van de bezwaartermijn, maar dat bleek een fout.... Met dank aan Het Limburgs Landschap voor hun opmerkzaamheid en delen met ons)

U kunt natuurlijk bezwaar gaan indienen, maar ik zou vertrouwen op de kennis en kunde van Het Limburgs Landschap, zodat we straks weer een fraaie toegangslaan naar het Kasteelpark hebben.
Trouwens uw bezwaar zal wellicht niet veel uithalen, want de vergunning is al verleend en het werk zal ondanks eventueel ingediende bezwaren toch mogen starten.
Maar de communicatie hierover moet wel een leermoment zijn voor de betrokken instanties Het Limburgs Landschap en de gemeente Stein.

Overigens heeft Het Limburgs Landschap op 25 oktober het projectplan aan de toegangspoort opgehangen. Nu kan iedereen er kennis van nemen.

Hier de aanvraag en het besluit:
Publicatiedatum 09.10.2023
Besluit omgevingsvergunning
• De gemeente heeft op 5 oktober 2023 een besluit genomen op de aanvraag met zaaknummer Z2023-00000194 voor het uitvoeren van kap- en herplant-werkzaamheden in kasteelpark Elsloo aan de Slakweg omg. te Elsloo op (kadastraal bekend Elsloo, C 3510). De  vergunning is verleend. Meer info ⇢

Publicatiedatum 17.08.2023
Aanvraag omgevingsvergunning
• Z2023-00000194 Op 18 juli 2023 is een aanvraag ontvangen voor kappen en aanleggen van een laan in kasteelpark Elsloo (gelegen Slakweg ong. te Elsloo, kadastraal bekend Elsloo C 3510). De aanvraag betreft de volgende activiteiten: het kappen of vellen van houtopstand en het uitvoeren van werk of werkzaamheden

Reuring op Facebook
Op de facebookpagina "De bès van Aelse es se..."  ⇢ is een foto gepost van dat briefje aan het toegangshek, waarna de instemmende reacties binnenstromen. Bezorgde reacties en veel frustratie. Een enkeling probeert nog uit te leggen dat er niet "zomaar" gekapt wordt maar dat er een plan aan ten grondslag ligt waarin herplant is opgenomen. De bomen zijn scheef gegroeid waardoor er niet langer sprake is van een "statige laan". 

Vooral de frustratie had voorkomen kunnen worden. Als Kasteelpark-eigenaar Het Limburgs Landschap maar de moeite had genomen om het rapport "Reconstructie laanbeplanting Slakweg" op haar website te publiceren. Het rapport dateert van 22 maart 2021 (ja, u leest het goed 2021 !) Tijd genoeg gehad zou je dus zeggen.

Het Limburgs Landschap heeft de actuele werkzaamheden op haar site vermeld, maar ook daar staat deze bomenkap niet bij. Naar website Het Limburgs Landschap ⇢

Maar ook de gemeente had bij de vergunningaanvraag en/of -besluit dit rapport kunnen toevoegen of ernaar kunnen verwijzen. Ook niet gebeurt. Dat is een euvel dat sowieso aan de meeste vergunningen kleeft: vooral zo weinig mogelijk ter zake doende informatie verstrekken; alleen dat wat wettelijk en juridisch verplicht is.

Achterstallig onderhoud
Ook heeft Het Limburgs Landschap natuurlijk jarenlang achterstallig onderhoud van het Kasteelpark gedoogd en daarmee de frustratie aangewakkerd. Het gros van de Elsloonaren vindt dat "hun" Kasteelpark er op achteruit gegaan is sinds de gemeente Stein in 2014 het landgoed overdroeg. Lees het bericht hierover uit 2014 ⇢
Door de brandnetels zie je het bos niet meer... Omgevallen bomen blijven gewoon liggen. De reconstructie van de helling bij het theehuisje en de aanleg van een ondergrondse opslag kon ook niet ieders goedkeuring wegdragen. De nieuwe grindlaag op diverse paden blijkt rolstoel-onvriendelijk te zijn. Kortom, er is veel gemopper over het Kasteelpark. 

Lees hier het rapport
Geconfronteerd met de reacties heeft Het Limburgs Landschap ons het rapport toegestuurd om te publiceren, in de hoop dat de bezorgdheid daarmee afneemt.
Wij werken daar graag aan mee en u kunt het rapport "Reconstructie laanbeplanting Slakweg"
HIER LEZEN/DOWNLOADEN ⇢

Wij lezen op pagina 1 in elk geval de aanleiding:
De Slakweg is een in potentie monumentale laan, die de zuidelijke toegang tot het kasteelpark Elsloo vormt. Als een van de belangrijke toegangswegen tot het kasteelpark is het van groot belang dat de Slakweg een representatieve uitstraling kent. Door achterstallig onderhoud ziet de boomstructuur echter niet uit als een in potentie monumentale laan. De bomen geven geen eenduidig beeld; ze hebben dubbele toppen, groeien scheef of hebben zware overhangende takken. Daarnaast zijn de bomen onderhevig aan lichtconcurrentie door de beplanting van de oprukkende bosrand. Hierdoor wordt de weg zowel fysiek als visueel steeds smaller en komen de laanbomen verder in de verdrukking.

De huidige laanstructuur met zomereiken ontbeert als gevolg van achterstallig onderhoud uitstraling. Een inhaalslag in het beheer en onderhoud is hier intussen een gepasseerd station, omdat de bomen door scheefstand en ‘misvormde’ kronen geen volwaardige landgoed-waardige laan zullen vormen.

Bovenstaande heeft geleid tot de keuze van Stichting het Limburgs Landschap voor het rooien van de bestaande laan en het maken van een nieuwe start. Nu de huidige bomen nog relatief jong zijn, is het vervangen van de laan minder pijnlijk dan wanneer een monumentale oude laan vervangen moet worden. Het beeld van de laan hersteld zich na nieuwe aanplant relatief snel. Ook biedt het de mogelijkheid om een goede nieuwe start te maken met beheer en onderhoud. Stichting het Limburgs Landschap heeft daarom bewust nu gekozen voor vervanging van de laan.

Artikel De Limburger 01.11.2023 ⇢